Jicht is een pijnlijke ontsteking in een gewricht veroorzaakt door urinezuurkristallen. Het geneest meestal binnen een tot drie weken, maar kan na verloop van tijd weer terugkomen.
Een gewricht is het ‘scharnier’ tussen twee botten. Het gladde kraakbeenoppervlak zorgt ervoor dat de botuiteinden gemakkelijk over elkaar heen glijden. Gewrichtsvloeistof ‘smeert’ het gewricht zodat het soepel beweegt. Om het gewricht heen zit een gewrichtskapsel. Het kraakbeen, bot of gewrichtskapsel kan geïrriteerd raken en klachten geven zoals pijn en stijfheid of minder goed kunnen bewegen. Is het gewricht ook dik, warm of rood, dan is er een ontsteking.
Een jichtaanval ontstaat doordat er urinezuurkristallen in een gewricht gaan zitten. De kristallen veroorzaken een ontsteking in het gewricht.
Jicht en een hoog urinezuurgehalte in uw bloed hebben met elkaar te maken. Toch krijgt maar 1 op de 10 mensen met een verhoogd urinezuurgehalte in het bloed jicht. Het is ook niet bekend waardoor iemand een verhoogd urinezuurgehalte in zijn bloed heeft.
In sommige families komt jicht vaker voor.
Bij mannen van middelbare leeftijd komt jicht vaker voor.
Voeding, alcohol en medicijnen tegen hoge bloeddruk (plaspillen) lijken geen rol te spelen bij jicht. Vroeger dacht men dat jicht kwam door het drinken van alcohol of frisdrank. Of door het eten van voeding met veel purine erin, zoals zwezerik, nieren, vis, wild en gevogelte. In onderzoeken is hiervoor te weinig bewijs gevonden.
Kijk voor meer informatie over Jicht op www.thuisarts.nlEen aanval van jicht ontstaat binnen één dag. U krijgt heel veel pijn in een gewricht, meestal aan de basis van de grote teen (soms in de middenvoet, enkel, knie of pols).
Het gewricht is:
Urinezuurkristallen kunnen ook nierstenen vormen.
Sommige mensen met jicht hebben kleine witgele knobbeltjes onder de huid. Bijvoorbeeld op de vingers, tenen, knie, elleboog, op de oorschelp of bij de hiel. Het zijn ophopingen van urinezuurkristallen. Deze kunnen geen kwaad.
Mensen met jicht hebben een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.
Kijk voor meer informatie over Jicht op www.thuisarts.nl
Neem contact op met uw huisarts als u voor het eerst verschijnselen krijgt die op jicht lijken.
Maak een afspraak op de huisartspraktijk als de klachten met bovengenoemde medicijnen onvoldoende verminderen.
Neem direct contact op met de huisartspraktijk als een gewricht pijnlijk, dik en warm is en u zich ziek gaat voelen en/of als u koorts krijgt.
Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Ontstekingsremmende pijnstillers
Ontstekingsremmende pijnstillers, ook wel NSAID`s genoemd. Deze middelen werken pijnstillend en ontstekingsremmend. Hierdoor verminderen de roodheid, zwelling en pijn in en rond de gewrichten. Voorbeelden zijn diclofenac, etoricoxib, ibuprofen, indometacine, ketoprofen, meloxicam, nabumeton en naproxen.
Colchicine
Colchicine vermindert de ontstekingsreactie in het gewricht. Het wordt gebruikt bij een aanval van jicht.
Allopurinol
Allopurinol verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed door de productie van urinezuur in het lichaam te remmen. Hierdoor neemt de kans op jichtaanvallen af. Allopurinol wordt gebruikt om het aantal jichtaanvallen te verminderen bij mensen die regelmatig jichtaanvallen hebben. Het werkt niet tegen een acute jichtaanval.
Benzbromaron
Benzbromaron verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed door de uitscheiding met de urine te verhogen. Hierdoor neem de kans op jichtaanvallen af. Benzbromaron wordt gebruikt om het aantal jichtaanvallen te verminderen bij mensen die regelmatig jichtaanvallen hebben. Het werkt niet tegen een acute jichtaanval. Benzbromaron wordt alleen voorgeschreven als u allopurinol niet verdraagt.
Febuxostat
Febuxostat verlaagt de hoeveelheid urinezuur in het bloed door de aanmaak van urinezuur in het lichaam te verminderen. Hierdoor neem de kans op jichtaanvallen af. Febuxostat wordt gebruikt om het aantal jichtaanvallen te verminderen bij mensen die regelmatig jichtaanvallen hebben. Het werkt niet tegen een acute jichtaanval. Febuxostat wordt alleen voorgeschreven als u allopurinol niet verdraagt.
Bijnierschorshormonen
Bijnierschorshormonen worden ook wel corticosteroïden genoemd. Ze worden soms kortdurend toegepast bij een aanval van jicht als andere medicijnen niet voldoende werken of niet gebruikt kunnen worden. Ze werken ontstekingsremmend. Voorbeelden zijn prednisolon en triamcinolon (-acetonide).
Laatst bijgewerkt KNMP: 08-12-2021
Laatst bijgewerkt NHG: 28-05-2019
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
Bedankt voor uw keuze!
