Medicijnentamoxifen

tamoxifen

Medicijnentamoxifen

tamoxifen

Belangrijkste zakenWaarbij gebruik ik het?Mogelijke bijwerkingenHoe gebruik ik dit?Een keer vergeten, wat nu?Mag ik autorijden, alcohol drinken, alles eten?Gebruik met andere medicijnenGebruik bij zwangerschap of borstvoedingGebruik door man met kinderwensMag ik zomaar stoppen?Onder welke namen verkrijgbaar?Heb ik een recept nodig?
    • Tamoxifen remt de groei van kanker die gevoelig is voor oestrogeen. Het vermindert ook de zwelling van borstklieren. Verder zet het bij vrouwen de eisprong in gang.
    • Bij borstkanker en bij borstpijn tijdens de menstruatie. Ook bij mannen die borsten krijgen als bijwerking van een medicijn. Verder bij een verminderde vruchtbaarheid (PCOS).
    • Gebruikt u tamoxifen elke dag of een paar dagen achter elkaar per cyclus? Neem de tablet in op een vast tijdstip, bijvoorbeeld in de avond bij het avondeten. Dan vergeet u minder snel een dosis.
    • Bijwerkingen: overgangsklachten, zoals opvliegers. Verder maagdarmklachten, hoofdpijn, vocht vastenhouden, huiduitslag (bulten of rode vlekken op huid), haaruitval, wazig zien.
    • Meer kans op trombose: waarschuw uw arts als u een harde rode pijnlijke plek in de kuit krijgt of opeens benauwd wordt.
    • Er zijn veel wisselwerkingen met andere medicijnen. Laat uw apotheker controleren of u het veilig kunt gebruiken met uw andere medicijnen, ook die u zonder recept heeft gekocht.
    • Let op! Niet gebruiken als u zwanger bent. Dit medicijn is slecht voor de baby in uw buik. U mag ook niet zwanger worden terwijl u dit medicijn gebruikt en tot 9 maanden daarna.
    • Geef geen borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt. Als dit in de moedermelk komt kan het schadelijk zijn voor de baby.

    Download de samenvatting 

    • Tamoxifen is een anti-oestrogeen. Dat wil zeggen dat het de werking van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen tegengaat.

      Artsen schrijven het voor bij een bepaald type borstkanker, namelijk die gevoelig is voor hormonen. Artsen schrijven het soms voor bij ernstige pijn in de borsten die samenhangt met de menstruatiecyclus.

      In sommige gevallen kan de arts het ook voorschrijven bij borstzwelling bij mannen en bij verminderde vruchtbaarheid.

      • Kanker is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen, waarbij lichaamscellen zich ongeremd vermenigvuldigen. Het gevolg is tumoren (gezwellen) of afwijkingen in bloed en lymfebanen. Het is een ernstige ziekte die fataal kan zijn, als men er niets aan doet.

        Dankzij nieuw onderzoek is tegenwoordig goede behandeling voor veel soorten kanker mogelijk. Bij snelle behandeling voorkomt u dat een kankergezwel doorgroeit in het omringende weefsel of dat het uitzaait. Bij uitzaaiingen ontstaat kanker op andere plaatsen in het lichaam.

        Oorzaak
        In elke cel zit DNA. DNA bevat de erfelijke eigenschappen van ons lichaam, zoals de bloedgroep en de kleur van de ogen. Door het DNA weten cellen wat ze moeten doen, bijvoorbeeld ook hoe snel ze zich moeten delen. Bij een celdeling ontstaan uit één cel twee dochtercellen, met exact hetzelfde DNA als de moedercel. Als het stukje DNA dat de celdeling bestuurt beschadigd raakt, kan de cel zich sneller gaan delen. De dochtercellen van elke cel bevatten dezelfde beschadiging in het DNA. Daardoor gaan ook deze cellen zich ongeremd delen, met kanker tot gevolg.

        Hoe de beschadiging in het DNA ontstaat, is vaak onbekend. Het lijkt soms te komen door chemische stoffen, zoals teer in tabaksrook, of door asbest, alcohol, te veel of te vet voedsel, straling of door een erfelijke aanleg.

        Verschijnselen
        Kanker is een verraderlijke ziekte. Elke kankersoort veroorzaakt weer andere klachten. In het beginstadium zijn er vaak helemaal geen verschijnselen. Pas als een kankergezwel tegen zenuwen aan gaat drukken, is pijn te voelen. Sommige klachten komen bij vrijwel alle kankersoorten voor, zoals erge vermoeidheid, gebrek aan eetlust en sterke vermagering (bijvoorbeeld meer dan drie kilo per maand).

        • Bij borstkanker kunt u een knobbeltje voelen in de borst, kan de huid indeuken of juist rood en gezwollen zijn, en kan er vocht uit de tepel komen of kan de tepel naar binnen trekken. Neem bij deze verschijnselen contact op met uw arts.

        Behandeling 
        Operatie, bestraling, cytostatica-kuren en anti-oestrogenen zijn de meest voorkomende behandelingsmethoden bij borstkanker.

        Bij een operatie verwijdert men de tumor in de borst. Daarna wordt nabehandeld met bestraling, cytostaticakuren of met beide. Dit is afhankelijk van de aard van de kankercellen en de kans op aanwezigheid van uitzaaiingen. Als de kankercellen gevoelig zijn voor oestrogeenhormoon, zal de arts daarnaast ook een medicijn voorschrijven dat de werking van oestrogeen op de kankercellen blokkeert, zoals tamoxifen.

        Ook als er sprake is van uitzaaiingen, kan de arts tamoxifen voorschrijven.

        Werking
        Bij borstkanker blokkeert tamoxifen de werking van het vrouwelijke oestrogeenhormoon. Het remt daardoor de groei van de tumor en voorkomt dat er opnieuw borstkanker ontstaat. Na 5 jaar behandeling met tamoxifen is het aantal teruggekeerde borstkankertumoren met de helft verminderd. Ook is de kans op kanker in de andere borst verminderd.

        Als u het gebruikt bij borstkanker met uitzaaiingen, wordt de groei van de tumor geremd, waardoor uw klachten kunnen verminderen. Als de behandeling goed aanslaat, kunt u het een aantal maanden blijven gebruiken.

        • Tamoxifen wordt soms gebruikt bij zeer pijnlijke of gevoelige borsten, waarbij de klachten verband hebben met de menstruatie en maandelijks terugkeren.

          Tamoxifen wordt gebruikt als andere behandelingen tegen pijnlijke borsten onvoldoende helpen. Andere behandelingen zijn bijvoorbeeld de anticonceptiepil of de pijnstiller paracetamol.

          • Prostaatkanker is een vorm van kanker bij mannen. Prostaatkankercellen groeien onder invloed van het mannelijke geslachtshormoon testosteron.

            Bij de behandeling tegen prostaatkanker probeert men het effect van het mannelijke hormoon testosteron uit te schakelen. Hiervoor kan de arts een anti-androgeen voorschrijven. Anti-androgenen gaan de werking van mannelijke geslachtshormonen tegen, maar kunnen ook bepaalde bijwerkingen geven, zoals borstzwelling (borstvorming)

            Meestel neemt de borstzwelling af na stoppen met de behandeling of verminderen van de dosering van de anti-androgeen. Soms blijven de borsten of gaan ze niet meer helemaal weg.

            Als de borsten blijven of niet meer weg gaan, kan u arts tamoxifen voorschrijven. Soms schrijft u arts tamoxifen voor om borstzwelling te voorkomen. Tamoxifen gaat de werking van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen tegen.

            • Voor een zwangerschap is een gerijpte eicel nodig. De eicel rijpt in de eierstokken. Als de eicel voldoende is ontwikkeld, komt hij vrij voor bevruchting. Dit heet de eisprong. Een mannelijke zaadcel kan daarna de vrijgekomen eicel bevruchten.

              Tamoxifen wordt gebruikt bij vrouwen die geen kinderen kunnen krijgen als clomifeen niet goed genoeg werkt.

              Behandeling
              Een veel voorkomende oorzaak van verminderde vruchtbaarheid is als de eicellen zich niet voldoende ontwikkelen of als er geen eisprong optreedt. Dat is bijvoorbeeld het geval bij een vergroeiing van de eierstokken (polycysteus ovarium-syndroom, PCOS). Tamoxifen wordt in dat geval gebruikt om de eirijping en eisprong te bevorderen.

            • Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

              De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

              Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

              • Overgangsklachten, zoals opvliegers, zweten, onregelmatige menstruaties, stoppen van de menstruatie, vaginale afscheiding en jeuk aan de vagina.

                Dat komt doordat dit medicijn het vrouwelijke oestrogeenhormoon blokkeert. Als u al in de overgang bent voordat u dit medicijn gaat gebruiken, heeft u hier minder last van. Heeft u veel last van overgangsklachten, neem dan contact op met uw arts.

              Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

              • In het begin van de behandeling meer pijn. Vooral bij uitzaaiingen in de botten. Ook zwelling en roodheid op de plek van de borstkanker.

                Dit gaat vanzelf over.

              • Hoofdpijn en duizeligheid.

              • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, verstopping en smaakstoornissen.

              • Vasthouden van vocht op plaatsen waar dit normaal niet het geval is, bijvoorbeeld in de enkels en voeten.

                Dit heet oedeem. Als u hier last van heeft, raadpleeg dan uw arts.

              • Trombose, waarbij een bloedstolseltje een bloedvat kan afsluiten. U kunt trombose herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been, zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed.

                Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts of ga naar de Eerste-Hulpdienst.
                Dit gebeurt meestal in een been, soms komt het bloedstolsel in de longen terecht.

              • Huiduitslag, haaruitval en zeer zelden droge huid en overmatige haargroei.

              • Minder goed kunnen zien door oogafwijkingen, zoals cataract (grauwe staar) of afwijkingen aan netvlies of hoornvlies. Zeer zelden ontsteking van de oogzenuw.

                Raadpleeg uw arts bij problemen met zien.

              • Veranderingen van het baarmoederslijmvlies, zoals poliepen, of zeer zelden baarmoederkanker. Waarschuw uw arts als u al een tijd niet meer menstrueerde en plotseling weer vaginaal bloedverlies krijgt. Bij vrouwen die baarmoederkanker hebben of hebben gehad, kan de tumor groeien of terugkomen door het gebruik van dit middel.

                Overleg hierover met uw arts.

              Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

              • Depressieve klachten, slaperigheid en vermoeidheid.

              • Pijn in de gewrichten en botten.

              • Zwaarder worden

              • Bloedafwijkingen, namelijk een tekort aan rode of witte bloedcellen en bloedplaatjes. Onverklaarbare koorts, keelpijn of blaasjes in mond en keel, plotselinge blauwe plekken of extreme vermoeidheid, kan duiden op bloedafwijkingen.

                Waarschuw dan uw arts.

              • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dat kan zich uiten in 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.

                Als het ontstaat, moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan. U mag dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit medicijn. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het niet opnieuw krijgt. Een enkele keer ontstaat een ernstige overgevoeligheid van de huid met hoge koorts, rode vlekken op de huid, gewrichtspijn of een oogontsteking. Waarschuw dan ook direct een arts.

              • Leveraandoeningen, zoals leverontsteking of een leververvetting. Bij pijn in de bovenbuik, een gele verkleuring van de ogen, ontkleurde ontlasting of zeer donkere urine moet u de arts waarschuwen.

                Zeer zelden kan een ontsteking van de alvleesklier ontstaan. Mensen die al een leveraandoening hebben, moeten extra goed worden gecontroleerd.

              • Een verhoogd risico op hartritmestoornissen. U kunt last krijgen van plotselinge duizelingen of kortdurend buiten bewustzijn raken. Dit is vooral van belang voor mensen met een bepaalde hartritmestoornis, namelijk het verlengde QT-interval.

                Gebruik dit middel NIET als u deze hartritmestoornis heeft. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander middel.

              • Als u endometriose heeft, kunt u hier meer last van krijgen. Bij endometriose groeit weefsel dat lijkt op baarmoeder-slijmvlies op plaatsen buiten de baarmoeder. Neem contact op met uw arts als u meer of langduriger endometrioseklachten heeft, zoals buikpijn en menstruatiepijn.

                Mogelijk is een ander middel geschikter.

              • Verhoging van de concentratie cholesterol en vetten in het bloed.

                Een bepaald soort vetten, triglyceriden, kan zich ophopen in de bloedvaten. Als u al een te hoog cholesterol en/of vetgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren.

              • Kan een aanval van acute porfyrie uitlokken. Acute porfyrie is een stofwisselingsziekte waarbij u aanvallen krijgt van buikpijn, overgeven, koorts en hartkloppingen.

                Heeft u acute porfyrie? Geef dit dan door aan uw apotheek. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of andere uitlokkende medicijnen niet krijgt.


              Neem contact op met uw apotheker of arts als u te veel last heeft van deze of andere bijwerkingen waar u zich zorgen over maakt.


              Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

              • Regelmatig: bij meer dan 30 op de 100 mensen
                Soms: bij 10 tot 30 op de 100 mensen
                Zelden: bij 1 tot 10 op de 100 mensen
                Zeer zelden: bij minder dan 1 op de 100 mensen
                • Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

                  Hoe?
                  Slik de tabletten met water.

                  Wanneer?
                  U mag het medicijn innemen op elk moment van de dag. Kies wel een vast tijdstip, zodat u dit medicijn regelmatig inneemt. Bovendien vergeet u dan minder snel een dosis.

                  Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: het liefst in de avond.
                  Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: het liefst in de ochtend en in de avond.

                  Verminderde vruchtbaarheid
                  Meestal vanaf de dag 3 na het begin van de menstruatie tot en met dag 7.

                  Hoelang?
                  U gebruikt dit medicijn gedurende 5 tot 10 jaar als aanvullende behandeling bij borstkanker. 

                  Bij borstkanker met uitzaaiingen gebruikt u het meestal gedurende een paar maanden.

                  Bij pijn in de borsten gebruikt u dit medicijn meestal korter dan 6 maanden.

                  Verminderde vruchtbaarheid
                  U moet dit middel meestal enkele dagen gebruiken. Als u na 6 cycli niet zwanger hebt, heeft dit middel in het algemeen geen zin meer.

                  • Het is belangrijk dat u dit medicijn consequent blijft slikken. Mocht u toch een dosis vergeten:

                    • Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
                    • Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
                    • Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
                      Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

                      • Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

                        De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

                        • De bloedverdunners fenprocoumon en acenocoumarol. Tamoxifen versterkt de werking van deze medicijnen. Neem contact op met de trombosedienst als u begint of als u stopt met tamoxifen of als de dosering verandert.
                        • De middelen tegen depressie bupropion, fluoxetine, paroxetine en sertraline. Deze middelen verminderen mogelijk het effect van tamoxifen. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander middel tegen depressie.
                        • Het medicijn bij hartritmestoornissen kinidine. Dit medicijn vermindert mogelijk het effect van tamoxifen. Overleg met uw arts.
                        • De vrouwelijke geslachthormonen, estriol, estradiol en geconjugeerde oestrogenen. Deze hormonen en tamoxifen kunnen elkaars werking tegengaan. Overleg met uw arts.
                        • Sommige medicijnen tegen hiv. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
                        • Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking of bijwerkingen van deze medicijnen kunnen veranderen. Overleg hierover met uw arts.

                        De volgende medicijnen verminderen de werking van tamoxifen. Overleg hierover met uw arts. Als u stopt met het medicijn duurt het een paar weken totdat dit effect op tamoxifen weg is.

                        • Sint-janskruid (hypericum), een kruidenmiddel tegen depressieve klachten.
                        • De medicijnen tegen tuberculose rifampicine en rifabutine.
                        • De medicijnen tegen epilepsie carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne en primidon. Sommige van deze medicijnen worden ook gebruikt bij zenuwpijn en manische depressie.
                        • Mitotaan, een medicijn tegen de ziekte van Cushing en bijnierschorskanker.

                        Twijfelt u eraan of de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang zijn? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

                        Het is belangrijk dat uw arts weet welke medicijnen u nog meer gebruikt. Neem daarom uw medicatieoverzicht mee als u naar het ziekenhuis gaat. Dit is een overzicht waarop staat welke medicijnen u gebruikt, maar ook of u bijvoorbeeld allergisch bent voor bepaalde medicijnen. U kunt dit overzicht bij uw eigen apotheek opvragen. Krijgt u in het ziekenhuis nieuwe medicijnen, of verandert er iets aan uw medicijngebruik? Geef dit dan ook weer door aan uw eigen apotheek. Dan blijft uw medicatieoverzicht actueel.

                        • Zwangerschap
                          Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of zwanger wilt worden. Er is een grote kans dat het aangeboren afwijkingen bij het kind veroorzaakt. Daarom mag u niet zwanger worden tijdens de behandeling en tot 9 maanden daarna.

                          Als u meer dan één jaar geen menstruatie heeft gehad, bent u in de overgang en kunt u dit medicijn gebruiken. Als u niet in de overgang bent, moet u maatregelen nemen om zwangerschap te voorkomen. De anticonceptiemethode met oestrogeenhormonen, zoals de anticonceptiepil, is meestal niet geschikt. Overleg hierover met uw arts.

                          Borstvoeding
                          Geen GEEN borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Het is niet bekend of dit middel in de moedermelk terechtkomt. Het medicijn kan schadelijk zijn voor de baby.

                          Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij Moeders van Morgen.

                          • Mag ik als man met een kinderwens dit medicijn gebruiken?
                            Gebruik dit medicijn NIET als u een kinderwens hebt. Er is een kans dat het aangeboren afwijkingen bij het kind veroorzaakt.
                            Mannen dienen effectieve voorbehoedsmiddelen (condooms) te gebruiken tijdens de behandeling met dit medicijn en gedurende zes maanden na het einde van de behandeling.

                            • Stop dus niet zomaar met dit medicijn, maar overleg eerst met uw arts. Het kan nodig zijn om dit medicijn langer te gebruiken, ook als u geen klachten meer heeft.

                              Bij verminderde vruchtbaarheid
                              U kunt in 1 keer met het gebruik van dit middel stoppen. Maar dan kan de behandeling wel mislukken.

                              • De werkzame stof tamoxifen zit in de volgende producten:
                                • Ja, u heeft een recept nodig.

                                  Tamoxifen is sinds 1973 internationaal op de markt. Het is verkrijgbaar in tabletten als het merkloze Tamoxifen.

                                  Laatst bijgewerkt op 29-10-2024

                                  Disclaimer

                                  Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.

                                  Vond u deze informatie nuttig?

                                  Vind een apotheek

                                  Wilt u meer weten, of heeft u een vraag over uw eigen situatie? Dan raden wij u aan naar uw eigen apotheek te gaan. Uw eigen apotheker is op de hoogte van uw persoonlijke omstandigheden en kan u uitgebreid begeleiden bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek, dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.
                                  Vind een apotheek blob

                                  Vraag het de webapotheker

                                  Vraag het de webapotheker

                                  Vraag het de webapotheker

                                  Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.

                                  Meldpunt medicijnen

                                  Werkt uw medicijn heel goed of juist niet? Wordt uw medicijn niet vergoed? Of heeft u last van een bijwerking? Meld uw ervaring
                                  Informatie wordt bijgewerkt: