Alcoholontwenning is het proces waarbij iemand stopt met drinken en het lichaam moet wennen aan het leven zonder alcohol. Wanneer u regelmatig alcohol drinkt, begint uw lichaam hieraan te wennen. Als u een paar dagen niet meer drinkt, kan uw lichaam gaan 'protesteren'. U kunt last krijgen van vervelende klachten zoals trillen, zweten en angstig voelen. Dit zijn ontwenningsverschijnselen.
In Nederland drinkt tachtig procent van de mensen regelmatig alcohol. Het hoort bij onze cultuur en bij ons sociale leven. Het geeft veel mensen een prettig gevoel en zorgt voor gezelligheid en ontspanning. Bijvoorbeeld op feestjes, op de sportclub, of met collega's na het werk.
Alcohol wordt ook wel als hulpmiddel gebruikt. Bijvoorbeeld om te ontspannen en even nergens aan te hoeven denken of om in te slapen. Maakt u zich veel zorgen, ziet u ergens tegenop, bent u onzeker, verdrietig of eenzaam? U kunt dan in de verleiding komen wat vaker of meer te gaan drinken. Omdat alcohol een prettig gevoel geeft.
Sommige mensen raken eraan gewend op vaste momenten alcohol te drinken. Bijvoorbeeld bij het koken of eten, televisiekijken of voor het slapen gaan. Zo wordt het drinken ongemerkt een dagelijkse gewoonte. Elke dag één tot twee glazen alcohol kan meestal geen kwaad. Maar als u humeurig wordt wanneer u het een paar dagen zonder moet doen, is er iets mis.
Heeft u steeds meer alcohol nodig om u goed te voelen? Of om met sommige situaties om te gaan? U kunt dan afhankelijk worden van alcohol. Het drinken gaat een grote rol spelen in uw leven. Het lukt dan niet meer goed om zelf te minderen of te stoppen. U bent verslaafd aan alcohol als u meer dan 21 glazen alcohol per week drinken (mannen). Of meer dan 14 glazen (vouwen). Wilt u hulp bij het stoppen met alcohol? Maak dan een afspraak met uw huisarts.
Als u besluit om te minderen of stoppen met alcohol, kunt u last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Deze klachten komen veel voor, maar de ernst kan verschillen:
Lichte ontwenningsverschijnselen worden meestal na een paar dagen minder. Bij ernstige klachten kan uw huisarts medicijnen geven.
Maak een afspraak met uw huisarts als u minder alcohol wilt drinken of wilt stoppen. De huisarts of praktijkverpleegkundige kan u helpen met de voorbereiding en u steun geven.
Het is misschien moeilijk, maar bespreek uw alcoholgebruik met uw vrienden en familie. Dat kan veel opluchting geven. Vindt u het moeilijk om minder alcohol te drinken of te stoppen? Probeer erachter te komen waardoor dat komt. Houdt twee weken lang een dagboek bij. Schrijf op wanneer en waarom u het moeilijk vindt niet te drinken.
Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Benzodiazepinen
Benzodiazepinen werken rustgevend, spierontspannend en maken angst minder. Hierdoor worden ontwenningsverschijnselen die kunnen ontstaan bij stoppen met alcohol minder. Bijvoorbeeld angst, epilepsie aanvallen, trillen en slapeloosheid. Voorbeelden van benzodiazepinen zijn clorazepinezuur, diazepam, lorazepam, nordazepam, midazolam en oxazepam.
Haloperidol
Soms kunt u last krijgen van hallucinaties. U ziet dan dingen die er niet zijn. Ook kunt u in de war raken door het stoppen met drinken van alcohol. We noemen dit een delier. Als u hier veel last van heeft, kan de arts haloperidol geven. Haloperidol vermindert de hoeveelheid dopamine in de hersenen. Dopamine is een stof dat het lichaam zelf maakt. Hierdoor worden de hallucinaties minder.
Carbamazepine
Artsen geven carbamazepine bij epilepsie. U kunt ook epileptische aanvallen krijgen als u stopt met het drinken van alcohol. Carbamazepine maakt de epilepsie aanvallen minder.
Vitamine B1
Veel alcohol drinken zorgt vaak voor te weinig vitamine B1 in het lichaam. Vitamine B1 helpt om suikers te verwerken in het lichaam en is belangrijk voor het zenuwstelsel. Bij te weinig vitamine B1 kunt u last krijgen van misselijkheid, minder zin in eten, benauwdheid, spierzwakte of moeite met concentreren. Stopt u met alcohol? Dan geeft de arts vaak extra vitamine B1 om het tekort in uw lichaam aan te vullen. Thiamine is een andere naam voor vitamine B1.
Ontwenningsmiddelen
Dit zijn medicijnen die u helpen bij het stoppen met alcohol. Ontwenningsmiddelen voorkomen dat u weer alcohol gaat drinken. U begint met deze medicijnen nadat u bent gestopt met het drinken van alcohol.
Deze medicijnen werken niet bij iedereen even goed. Voor een goed resultaat is het heel belangrijk dat u gemotiveerd bent om te stoppen met alcohol drinken. Als u deze medicijnen gebruikt, krijgt u vaak ook psychotherapie en sociale begeleiding. Voorbeelden van ontwenningsmiddelen zijn baclofen, disulfiram, acamprosaat, naltrexon en nalmefeen.
Laatst bijgewerkt KNMP: 14-11-2024
Laatst bijgewerkt NHG: 13-11-2014
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
Bedankt voor uw keuze!
