Klachten & ZiektesEczeem

Eczeem

Klachten & ZiektesEczeem

Eczeem

Hoe herken ik Eczeem?Kan ik er zelf iets tegen doen?Wat kan de apotheker voor mij doen?Welke medicijnen worden gebruikt bij Eczeem?
  • Bij eczeem heeft u plekken op uw huid die jeuken. Als u een lichte huid heeft, zijn de plekken rood. Als u een getinte of donkere huid heeft, zijn ze donkerder. Ook kunnen er schilfers, bultjes, kloofjes of korstjes zijn.

    De plekken kunnen op verschillende plekken zitten: 

    • Eczeem door erfelijke aanleg. Het eczeem zit meestal aan de binnenkant van de ellebogen, in de knieholten, op de enkels, in de nek en rond de ogen. Dit eczeem begint al op jonge leeftijd. Het heet constitutioneel eczeem. 
      U kunt er ook een allergie bij hebben, zoals hooikoorts of astma. 
    • Blaasjes op uw handpalmen, voetzolen of aan de zijkanten van uw vingers en tenen. De blaasjes jeuken. Dit heet blaasjeseczeem
    • Ronde plekken eczeem. De plekjes zijn zo groot als een munt. Dit heet nummulair eczeem. De oorzaak is vaak onduidelijk. 
      De plekken zitten meestal op de benen. Ze kunnen ook op de buik, armen, handen of voeten zitten.
    • Eczeem op de onderbenen. Dit komt vaak bij ouderen voor. De huid is droog, kan barstjes hebben of schilfers hebben. Het kan komen door droge lucht en te vaak wassen met water en zeep. Het kan ook komen door dikke onderbenen door vocht. Een elastische kous kan de huid ook irriteren.
    • Eczeem door contact met iets, zoals zeep, schoonmaakmiddelen, sieraden, rubber of make-up. 
    Kijk voor meer informatie over Eczeem op www.thuisarts.nl
      • Krab niet aan het eczeem. Krabben maakt eczeem en jeuk erger. Knip uw nagels vaak.
        Wilt u gaan krabben, ga dan iets anders doen. Dan denkt u er minder aan. 
      • Water en zeep drogen de huid uit. Voorkom dat uw huid uitdroogt. Een droge huid is gevoeliger en geeft meer jeuk.
        Dit kunt u doen om te zorgen dat uw huid niet uitdroogt: 
        • Baden of douchen: doe het
          • niet te vaak (maximaal 2 of 3 keer per week)
          • niet te warm (handwarm water, 37 graden, is prima)
          • en niet te lang (maximaal 5 minuten)
        • Gebruik geen zeep, shampoo of badschuim (of af en toe).
        • U kunt een paar druppels olie in het badwater doen (sojaolie, arachideolie (pinda) of een andere olie zonder parfum). 
        • Na het wassen smeert u de huid direct in met een vette crème of zalf.
      • Draag kleren die los zitten. Het liefst van katoen.
        Warmte of wol kan de huid namelijk irriteren. Dit kan het eczeem erger maken. 
      • Kunt u door het eczeem uw werk niet goed doen? Of wordt het eczeem erger door uw werk, bijvoorbeeld omdat u veel met water werkt? Neem dan contact op met de bedrijfsarts. Met de bedrijfsarts kunt u bespreken of er aanpassingen in uw werk nodig zijn. 

      Eczeem is niet vies of besmettelijk. Elkaar aanraken en knuffelen is belangrijk en kan zeker geen kwaad.

      Kijk voor meer informatie over Eczeem op www.thuisarts.nl
      • Speciaal bij eczeem

        • Gebruik van crème of zalf

        Bij eczeem is het belangrijk dat u voorkomt dat uw huid uitdroogt. Van een droge huid kunt u jeuk krijgen, waardoor u meer last krijgt van eczeem. De apotheker let er vaak al op of u een verzachtende of beschermende crème of zalf krijgt. Vraag ernaar in de apotheek als u dit niet krijgt. De apotheker kan dan uw huisarts adviseren dit voor te schrijven.

          • Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

            • Receptcontrole

            De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

            • Overzicht van uw medicijnen

            Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

            • Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

            Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

            • Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

            Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

            • Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

            De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

            • Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

            Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

            • Medicatiebeoordeling

            Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

            • Zelfzorg

            Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

            • Bezorgservice

            Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

          • Verzachtende en beschermende crème en zalf
            De verzachtende en beschermende crèmes en zalven bevatten geen werkzame bestanddelen en houden de huid soepel en voorkomen verdere uitdroging van de huid. Klachten als jeuk, schilfering, kloven en branderige plekken verminderen. U kunt deze crèmes en zalven zo vaak aanbrengen als u wilt, meestal naast het gebruik van crèmes met een geneesmiddel erin. Voorbeelden bij een droge huid zijn vaseline lanettecrème en vaseline cetomacrogolcrème. Voorbeelden bij een zeer droge huid zijn lanettezalf en cetomacrogolzalf.

            Indrogende en verkoelende gel
            Bij nattend eczeem wordt juist een indrogende en verkoelende gel gebruikt, die de jeuk verlicht. Een voorbeeld is carbomeerwatergel.

            Bijnierschorshormonen
            Bijnierschorshormonen, ofwel corticosteroïden, op de huid, remmen de ontstekingen, verminderen schilfering, stillen de jeuk en verminderen de zwelling doordat ze de bloedvaten vernauwen. Hierdoor verergert eczeem minder snel, verminderen de branderige plekken en de roodheid zal afnemen. De huid kan zich herstellen, wordt soepeler en zal er beter gaan uitzien.

            Bijnierschorshormonen die op de huid worden gebruikt, zijn ingedeeld naar sterkte.

            • Zwak werkzame bijnierschorshormonen worden voorgeschreven als een vette crème of zalf alleen onvoldoende werkt. Voorbeeld is hydrocortison.
            • Vrij sterk werkzame bijnierschorshormonen worden voorgeschreven als zwak werkzame bijnierschorshormonen onvoldoende werken. Voorbeelden zijn aclometason, betamethasonvaleraat, clobetason, flumetason, fluocortolon, hydrocortisonbutyraat en triamcinolonacetonide.
            • Sterk werkzame bijnierschorshormonen worden voorgeschreven wanneer andere bijnierschorshormonen onvoldoende werken. Voorbeelden zijn desoxymetason, fluticason en mometason.

            Afweeronderdrukkende medicijnen
            Deze groep medicijnen wordt ook wel immunosuppressiva genoemd. Ze remmen de ontsteking, stillen de jeuk en verminderen de zwelling. De huid kan hierdoor herstellen. Voorbeelden zijn baricitinib (om in te nemen), dupilumab (als injectie vlak onder de huid), tacrolimus en pimecrolimus (beide op de huid), ciclosporine (om in te nemen) en upadacitinib (om in te nemen).

            Ureum
            Ureum bevordert opname van water door de huid. Dit water zorgt voor een verweking van de bovenste huidlaag, waardoor schilfers, kloven en branderige plekken sneller verdwijnen. Door ureum in een crème of zalf blijft de huid soepel en voorkomt u verdere uitdroging. Bovendien zorgt ureum ervoor dat bijnierschorshormonen beter in de huid kunnen doordringen. Voorbeelden zijn ureum op de huid en ureum met hydrocortisonacetaat op de huid.

            Salicylzuur
            Salicylzuur wordt gebruikt in combinatie met bijnierschorshormonen. Salicylzuur heeft een ontschilferende werking en zorgt ook voor een betere opname van het bijnierschorshormoon in de huid, waardoor het beter kan werken.

            Zinkoxide
            Zinkoxide wordt gebruikt bij nattend eczeem, eczeem waarbij de huid vochtig is. Zinkoxide werkt indrogend, verkoelend, jeukstillend en iets samentrekkend. Hierdoor neemt de neiging tot krabben af, droogt de vochtige huid in en kan de huid sneller genezen. Voorbeelden zijn ZOK-zalf, zinkoxidesmeersel en zinkoxidepasta.

            Teren
            Teren remmen ontstekingen, bevorderen een normale groei van de huid, stillen de jeuk, werken licht ontsmettend en verminderen zwelling doordat ze de bloedvaten vernauwen. Hierdoor kan de huid zich herstellen en heeft u minder neiging tot krabben. Ze worden gebruikt wanneer crème of zalf met bijnierschorshormonen onvoldoende helpen of als u de behandeling met bijnierschorshormonen tijdelijk moet stoppen als deze te veel bijwerkingen geven. Voorbeelden zijn ichthammol en koolteer.

            Alitretinoïne om in te nemen
            Alitretinoïne remt ontstekingen en vermindert schilfering, jeuk en het dikker worden van de huid. Het wordt gebruikt bij langdurige ernstige handeczeem als crème of zalf met bijnierschorshormonen (corticosteroïden) onvoldoende werken. Alitretinoïne werkt het beste bij langdurig handeczeem waarbij de huid ruw en verdikt is.

            Aardbeiblad met wijnstokblad
            Aardbeiblad met wijnstokblad is een kruidenmiddel. Het kan worden gebruikt bij lichte eczeem. Hoe het precies werkt is niet bekend. Er is geen bewijs dat dit kruidenmiddel werkt bij eczeem.

            Laatst bijgewerkt KNMP: 16-07-2021

            Laatst bijgewerkt NHG: 21-04-2020

            Disclaimer

            Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.

            Vond u deze informatie nuttig?

            Thuisarts.nl

            De informatie over bovenstaande aandoening is geschreven door het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Wilt u meer lezen over deze of andere aandoeningen? Ga dan naar www.thuisarts.nl

            Thuisarts.nl

            Vraag het de webapotheker

            Vraag het de webapotheker

            Vraag het de webapotheker

            Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.
            Informatie wordt bijgewerkt: