Bij een psychose beleef je de wereld anders. Meestal als vreemd en eng.
Je hoort, ziet of denkt dingen die anderen niet horen, zien of denken. Je eigen hersenen maken die ervaringen. Je hebt daar geen controle meer over.
Mensen vertellen na een psychose vaak dat het leek op een droom. Of een nachtmerrie terwijl ze wakker waren.
Een psychose duurt meestal een paar dagen tot een paar maanden.
Een eerste psychose gebeurt het vaakst bij jonge mensen tussen 18 en 25 jaar.
Kijk voor meer informatie over Psychose op www.thuisarts.nlBij een psychose kun je 1 of meer van deze ervaringen hebben:
Stemmen horen, dingen zien, ruiken of proeven: hallucinatiesJe hoort, ziet, ruikt, proeft of voelt dingen die er niet zijn. De ervaring is voor jou echt. Bijvoorbeeld:
Door de klachten slaap je vaak niet goed. Misschien eet je ook niet goed meer. Je gaat minder of niet meer naar je studie, werk of vrienden toe.
Kijk voor meer informatie over Psychose op www.thuisarts.nlBel je huisarts, de huisartsenpost of je behandelaar als je denkt dat je het begin van een psychose hebt. Bijvoorbeeld als je een stem in je hoofd hoort.
Denk je aan zelfmoord? Bel dan 113 (normale belkosten) of 0800-0113 (gratis). Je kunt ook met iemand chatten op 113.nl.
Kijk voor meer informatie over Psychose op www.thuisarts.nlUw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Klassieke antipsychotica
Klassieke antipsychotica, ook wel klassieke antipsychotische middelen genoemd, verminderen in de hersenen het effect van de natuurlijk voorkomende stof dopamine. Hierdoor nemen wanen, hallucinaties en hevige onrust af. Voorbeelden zijn broomperidol, chloorprotixeen, droperidol, flupentixol, fluspirileen, haloperidol, penfluridol, perfenazine, pimozide, pipamperon en zuclopentixol.
Atypische antipsychotica
Atypische antipsychotica, ook wel antipsychotische middelen genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid dopamine en serotonine, natuurlijk voorkomende stoffen. Hierdoor nemen wanen, hallucinaties en hevige onrust af. Voorbeelden zijn cariprazine, clozapine, olanzapine, quetiapine, risperidon en sulpiride.
Overige medicijnen
Behalve antipsychotica worden ook anderen medicijnen gebruikt bij psychoses. Ernstige onrust en angst kunnen verminderen met het rustgevende medicijn temazepam.
Laatst bijgewerkt KNMP: 14-02-2022
Laatst bijgewerkt NHG: 13-10-2022
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
Bedankt voor uw keuze!
