Het groeihormoon bevordert de groei van weefsels (zoals spieren) en organen (zoals lever en longen).
Groeihormoon wordt aangemaakt door de hypofyse; dat is een klein orgaan binnen in de hersenen.
Een gezwel in de hypofyse kan teveel groeihormoon produceren. Het gezwel is meestal goedaardig, maar het teveel aan groeihormoon zorgt voor allerlei stoornissen.
De aandoening is erg zeldzaam en niet erfelijk. Elk geval staat op zichzelf. Per miljoen mensen worden er ongeveer vier nieuwe gevallen per jaar ontdekt.
Als de aandoening optreedt voordat de normale groei is afgelopen (voor de leeftijd van ongeveer 16-18 jaar), ontstaat reuzengroei. Iemand met de aandoening wordt dan uitzonderlijk groot en lang.
Meestal ontstaat de ziekte echter pas op latere leeftijd (40-50 jaar). De botten kunnen dan niet meer langer worden, maar de uiteinden van de ledematen kunnen nog wel in de breedte groeien. Ook de kaak, de neus en de tong worden grover en breder; dit heet Acromegalie. Dat betekent letterlijk 'grote uiteinden'. Ook inwendige organen, zoals het hart, kunnen groter worden, waardoor er hart- en longklachten ontstaan. Verder treedt vaak suikerziekte op.
U kunt het ontstaan van deze aandoening niet voorkomen. Als u deze ziekte heeft, kunt u zelf niets doen of achterwege laten om het beloop te beïnvloeden. De aandoening wordt door een specialist behandeld.
Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Bromocriptine
Bromocriptine remt de afgifte van het groeihormoon. De verschijnselen die gepaard gaan met een verhoogde groeihormoonafgifte, zoals versterkte groei van handen en tenen, worden tijdelijk afgeremd. Bromocriptine wordt gebruikt wanneer een hersenoperatie of bestraling (nog) niet mogelijk is of onvoldoende effect oplevert.
Octreotide en lanreotide
Octreotide en lanreotide remmen de aanmaak van het groeihormoon. Ze verminderen zo de verschijnselen van de ziekte. In sommige gevallen neemt ook de grootte van de tumor af. Octreotide en lanreotide worden gebruikt wanneer een hersenoperatie of bestraling (nog) niet mogelijk is of onvoldoende effect oplevert. Soms worden ze in plaats van een operatie of bestraling gebruikt.
Pasireotide
Pasireotide remt de aanmaak van het groeihormoon. Het vermindert zo de verschijnselen van acromegalie. Pasireotide wordt gebruikt als een operatie niet mogelijk is of onvoldoende effect heeft. Ook als andere medicijnen met hormonen die lijken op het lichaamseigen hormoon somatostatine onvoldoende werken, kan de arts behandelen met pasireotide.
Pegvisomant
Pegvisomant blokkeert het effect van het groeihormoon en kan zo de verschijnselen van de ziekte afremmen. Pegvisomant wordt gebruikt wanneer octreotide niet goed aanslaat.
Laatst bijgewerkt KNMP: 06-09-2021
Laatst bijgewerkt NHG: 27-05-2014
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
Bedankt voor uw keuze!
