De ziekte van Parkinson is een ziekte van de hersenen.
Sommige hersencellen werken niet goed meer en gaan kapot. Daardoor werken de hersenen steeds een beetje minder goed.
Daardoor gaat bewegen moeilijker. En veel andere dingen kunnen ook steeds minder goed gaan, zoals denken, plassen, slikken, schrijven, praten of slapen.
Bij de ziekte van Parkinson sterven er langzaam steeds meer hersencellen. Dit zijn de cellen die dopamine maken. Met dopamine geven hersencellen boodschappen door aan andere hersencellen. Door te weinig dopamine gebeurt dat niet goed meer.
Ook andere hersencellen en stoffen in de hersenen werken minder goed.
Het is niet bekend waardoor de hersencellen die dopamine maken afsterven. Dit is wel bekend:
De ziekte van Parkinson heeft gevolgen voor je hele lichaam.
Problemen met bewegenJe hebt de beweeg-klachten in het begin vaak aan 1 kant van je lichaam. Bijvoorbeeld 1 hand die trilt of 1 stijf been.
Later kun je de klachten ook aan de andere kant van je lichaam krijgen. De klachten blijven het ergst aan de kant waar ze zijn begonnen.
Het is niet makkelijk om te horen dat je de ziekte van Parkinson hebt. Je wordt niet meer beter. De ziekte wordt steeds iets erger.
Toch kun je goed leren leven met de ziekte. Ook al gaan dingen niet zo makkelijk meer. Er zijn veel adviezen en behandelingen die kunnen helpen, zoals:
Meer hierover en andere adviezen vind je bij adviezen en behandelingen.
Kijk voor meer informatie over Ziekte van Parkinson op www.thuisarts.nlSpoed: Bel direct de huisarts of de huisartsen-spoedpost bij 1 of meer van deze klachten:
Bel direct het ziekenhuis waar je wordt behandeld bij deze klachten:
Maak een afspraak met de neuroloog bij 1 of meer van deze problemen:
Maak een afspraak met je huisarts in deze situaties:
Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
Levodopa met enzymremmer
Levodopa is het sterkst werkzame geneesmiddel bij de ziekte van Parkinson. Levodopa wordt omgezet in dopamine en vult zo het tekort aan dopamine in de hersenen aan. Het middel zorgt ervoor dat u zich minder stijf voelt en zich beter kunt bewegen. Enzymremmers worden toegevoegd om te voorkomen dat levopdopa al in de maag en het bloed wordt omgezet in dopamine, zo komt er meer levodopa in de hersenen terecht.
Voorbeelden van enzymremmers zijn benserazide, carbidopa, entacapone en tolcapon.
Apomorfine
Apomorfine verbetert de werking van levodopa, het middel dat het meest wordt gebruikt bij de ziekte van Parkinson. De arts zal apomorfine voorschrijven als levodopa of andere middelen niet meer voldoende werken of als er sprake is van perioden waarin men zich niet kan bewegen (`off`-perioden).
Dopamineagonisten
De dopamineagonisten werken als dopamine, waar een tekort aan is in de hersenen. Symptomen als het niet kunnen bewegen en stijfheid nemen hierdoor af. Deze middelen worden toegepast in het beginstadium van de ziekte en als aanvullende therapie bij levodopa, wanneer het effect van levodopa onvoorspelbaar is of uitblijft ('on-/off'-fluctuaties).
Voorbeelden zijn pramipexol en ropinirol. Bromocriptine en cabergoline worden nauwelijks nog voorgeschreven bij de ziekte van Parkinson.
MAO-B-remmers
Monoamineoxidase-B (MAO-B) remmen de afbraak van dopamine in de hersenen. Hierdoor wordt de hoeveelheid dopamine in de hersenen verhoogd en nemen de Parkinsonsymptomen af.
Voorbeelden zijn safinamide, selegiline en rasagiline.
Amantadine
Hoe amantadine werkt bij de ziekte van Parkinson is nog niet helemaal duidelijk. Wel is bekend dat het dopamineachtige eigenschappen heeft. Het effect is voornamelijk te zien in een afname van de stijfheid en het beter kunnen bewegen.
Parasympaticolytica
Deze middelen verminderen de activiteit van zenuwen, onder andere zenuwen die verantwoordelijk zijn voor de aansturing van spieren. Hierdoor vermindert de overmatige spierspanning en zullen trillen, beven en stijfheid afnemen.
Voorbeelden zijn biperideen, dexetimide, orfenadrine en trihexyfenidyl.
Laatst bijgewerkt KNMP: 21-03-2017
Laatst bijgewerkt NHG: 30-01-2024
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
Bedankt voor uw keuze!
