Melatonine is een hormoon. Het wordt door de pijnappelklier in de hersenen gemaakt.
Artsen schrijven melatonine voor bij kinderen met bepaalde vormen van slapeloosheid.
Er zijn verschillende vormen van slapeloosheid. Bijvoorbeeld niet kunnen inslapen en ’s ochtends maar met moeite wakker kunnen worden. Of goed kunnen inslapen maar veel te vroeg wakker worden.
Oorzaken
Er kunnen veel oorzaken zijn voor slecht slapen. Spanningen, stress, maar ook lichamelijke klachten kunnen slapeloosheid veroorzaken. Bijvoorbeeld pijn of jeuk.
Ook kan slecht slapen ontstaan als het lichaam te weinig van het lichaamseigen hormoon melatonine aanmaakt. Melatonine wordt door de pijnappelklier in de hersenen gemaakt. Melatonine werkt op het waak-slaapritme. Als er weinig melatonine wordt aangemaakt, is het kind wakker. Als er veel wordt aangemaakt, is het slaperig.
De aanmaak van melatonine wordt geregeld doordat de hersenen kunnen inschatten wanneer het dag of nacht is (de biologische klok). De pijnappelklier maakt melatonine aan als de biologische klok dat aangeeft. Maar ook als het minder licht wordt om het kind heen. Als het donker wordt, maakt de pijnappelklier melatonine aan. Hierdoor wordt het kind slaperig. Als het licht wordt stopt de aanmaak van melatonine. Vooral jonge kinderen hebben in het donker een duidelijke melatonineafgifte.
Slaapstoornissen ontstaan ook als de pijnappelklier op de verkeerde momenten melatonine aanmaakt. Dat kan het geval zijn bij kinderen die ’s avonds slecht inslapen en met moeite wakker worden ’s ochtends. Bij hen begint de melatonine-aanmaak te laat. Of door een erfelijke ziekte, zoals het Smith-Magenis syndroom.
Ook als kinderen door verschillende tijdzones reizen, raakt de biologische klok van slag. Op de plaats van bestemming duurt het een aantal dagen voordat de biologische klok weer gewend is (jetlag).
Verder kunnen blinde kinderen slaapproblemen hebben doordat hun biologische klok niet 'gelijk loopt’ met de echte tijd. Want bij hen is er geen invloed van licht.
Melatonine kan bij verschillende soorten slaapproblemen bij kinderen worden gebruikt. Bijvoorbeeld bij inslaapproblemen door hyperactiviteit. Vaak gebruiken zij bepaalde medicijnen (methylfenidaat, dexamfetamine ) waardoor zij niet goed kunnen inslapen. Ook kinderen die blind zijn en kinderen met autisme of een verstandelijke handicap hebben soms baat bij melatonine. Maar ook andere kinderen die niet goed kunnen inslapen en doorslapen, kunnen soms baat hebben bij melatonine.
In de bijsluiter kunt u terugvinden dat melatonine wordt gebruikt bij:
Melatonine is bij deze ziektes en leeftijden officieel geregistreerd. Dit betekent dat de fabrikant melatonine bij kinderen uitgebreid heeft onderzocht. Uit het onderzoek van de fabrikant blijkt dat het bij kinderen werkt en veilig is. De overheid heeft goedgekeurd dat het medicijn te krijgen is. En dat kinderen het mogen gebruiken.
Er is ook onderzoek gedaan naar melatonine bij:
Deze ziekte en leeftijd staan niet in de bijsluiter. Maar ook in deze gevallen werkt melatonine en is het veilig. Daarom schrijft de artsmelatonine ook voor bij kinderen met deze ziekte en van deze leeftijd. Dit heet off-label-gebruik.
Melatonine werkt op het waak-slaapritme. Het zorgt ervoor dat het kind overdag wakker is en 's nachts slaapt.
Na ongeveer een half uur wordt uw kind slaperig. Daardoor valt het makkelijker in slaap.
Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.
Hieronder leest u hoe uw kind het medicijn het beste kan innemen.
In plaats van met water kan uw kind sommige capsules ook innemen met ander drinken. Zoals melk, limonade of vruchtensap. Of met zacht eten. Zoals een lepel appelmoes, jam of vruchtenyoghurt. Vraag aan de apotheker wat de mogelijkheden zijn.
Heeft uw kind moeite met het heel doorslikken van een capsule? Bekijk dan het instructiefilmpje 'Slikken van medicijnen'. Hierin kan u zien hoe uw kind de capsule het beste kan innemen.
Werkt dat onvoldoende? Neem dan contact op met de apotheker. Sommige capsules mag u openmaken. Maar let op: er zijn ook capsules die u niet mag openmaken. Omdat het medicijn dan minder goed of zelfs niet meer werkt. Soms kan door het openmaken het medicijn vies smaken. Of uw kind krijgt eerder last van bijwerkingen, zoals maagklachten. Vraag dit dus eerst aan de apotheker.
Wanneer een kind melatonine moet slikken verschilt per kind. Het hangt af van wanneer de eigen aanmaak van melatonine van uw kind is. Meestal moet uw kind dit medicijn 30 minuten tot 4 uur voor hij gaat slapen innemen.
Uw kind blijft melatonine gebruiken totdat zijn waak-slaapritme weer normaal is. Uw arts controleert elke 6 tot 12 maanden of dit medicijn nog nodig is.
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven. De meeste bijwerkingen die bekend zijn, zijn gemeld bij volwassenen. Over bijwerkingen bij kinderen is minder bekend dan bij volwassenen. Waarschijnlijk kunnen de bijwerkingen die bij volwassenen gemeld zijn, ook voorkomen bij kinderen. Zie voor deze bijwerkingen en hoe vaak deze voorkomen de informatie over melatonine bij volwassenen.
Bijwerkingen waarvan bekend is dat ze kunnen voorkomen, zijn:
Stemmingswisselingen, agressie en prikkelbaarheid
Neem contact op met uw arts, als uw kind hier last van heeft.
Slaperigheid en hoofdpijn
Neem contact op met uw arts, als uw kind hier last van heeft.
Diarree
Neem contact op met uw arts, als uw kind hier last van heeft.
Bedplassen
Neem contact op met uw arts, als uw kind hier last van heeft.
Epileptische aanvallen, vooral bij kinderen met een neurologische stoornis.
Neem contact op met uw arts, als uw kind hier last van heeft.
Heeft uw kind last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
De arts kan melatonine bij kinderen met slaapproblemen op recept voorschrijven. Melatonine is voor kinderen te krijgen in:
Deze tekst gaat alleen over de melatonine op recept. Melatonine is voor volwassenen ook als voedingssupplement zonder recept verkrijgbaar onder verschillende namen. Kinderen mogen melatonine alleen op recept van een arts gebruiken.
Meer informatie over dit medicijn vindt u bij melatonine bij volwassenen. In deze tekst vindt u onder andere informatie over:
Voor deze onderwerpen is de informatie voor kinderen en volwassenen hetzelfde. Of is er geen speciale informatie voor kinderen bekend.
Daarnaast kunt u op de site van het Kenniscentrum Kinder-en Jeugdpsychiatrie meer informatie vinden over melatonine bij kinderen.
Laatst bijgewerkt op 05-06-2023
Deze tekst is geschreven door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Voor het opstellen van deze teksten is gebruik gemaakt van het Kinderformularium van het NKFK en andere wetenschappelijke bronnen. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst.
Vond u deze informatie nuttig?
Bedankt voor uw keuze!
