Apotheek.nl logo
Apotheek.nl
Alles over medicijnen. Betrouwbare informatie van de apotheker.
Medicijnen
Enbrel

Enbrel | etanercept

Werkzame stof: etanercept

Onderstaande tekst gaat over de werkzame stof etanercept.

Medicijnen
Enbrel

Enbrel

Werkzame stof: etanercept

Onderstaande tekst gaat over de werkzame stof etanercept.

Belangrijkste zakenWaarbij gebruik ik het?Mogelijke bijwerkingenHoe gebruik ik dit?Een keer vergeten, wat nu?Mag ik autorijden, alcohol drinken, alles eten?Gebruik met andere medicijnenGebruik bij zwangerschap of borstvoedingGebruik door man met kinderwensMag ik zomaar stoppen?Onder welke namen verkrijgbaar?Heb ik een recept nodig?
    • Etanercept onderdrukt de lichaamsafweer en remt ontstekingen.
    • Bij gewrichtsontsteking (reumatoïde artritis, de ziekte van Bechterew) en bij psoriasis (schilferende huidaandoening).
    • Meestal merkt u binnen een paar weken dat uw ziekte rustiger wordt.
    • U kunt etanercept zelf injecteren. Een verpleegkundige zal uitleggen hoe u dat doet.
    • Meestal gebruikt u de injectie 2 keer per week, soms 1 keer.
    • Roodheid, jeuk en zwelling op de injectieplaats komen regelmatig voor. Kies daarom steeds een andere injectieplaats bijvoorbeeld in de dij, de buik of achterkant van de bovenarm. Meestal duurt deze plaatselijke bijwerking 3 tot 5 dagen. Na een maand heeft u hier minder last van.
    • U heeft meer kans op infecties zoals verkoudheid, bronchitis en voorhoofdsholteontsteking. Dit komt doordat de lichaamseigen afweer is verminderd. Raadpleeg bij koorts altijd uw arts.

    • Etanercept onderdrukt afweerreacties van het lichaam. Het hoort tot de TNF-alfa remmers, dat zijn medicijnen tegen ontstekingen. Etanercept is een biological. Dit betekent dat het door levende cellen in celkweken wordt gemaakt.

      Artsen schrijven het voor bij reumatoïde artritis, de ziekte van Bechterew en bij psoriasis.

      • Verschijnselen
        Reumatoïde artritis (RA) is een ontsteking van de gewrichten. Het geeft pijn, stijfheid en zwelling in de gewrichten van bijvoorbeeld de handen, polsen, enkels of voeten. Meestal zijn de verschijnselen zowel links als rechts in dezelfde gewrichten aanwezig.

        Door de ontsteking wordt het gewricht dik en gevoelig, soms ook warm. Op den duur raken de gewrichten beschadigd.

        Oorzaak
        Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat het lichaam antistoffen maakt tegen eigen lichaamscellen, in dit geval van de gewrichten. Hierdoor ontstaat een ontsteking die het gewricht verder beschadigt. Het is onbekend waarom het lichaam zich keert tegen de eigen cellen.

        Werking
        Etanercept remt in het lichaam het eiwit tumor necrose factor TNF-alfa, dat ontstaat bij ontstekingen zoals reumatoïde artritis. Hierdoor vermindert de ontsteking en wordt de reumatoïde artritis afgeremd.

        Etanercept is een DMARD: een zogenaamde Disease Modifying Antirheumatic Drug. Dit zijn medicijnen die de schade aan de gewrichten door reuma kunnen afremmen.  Ze hebben geen snel effect op de pijn, maar ze kunnen de ontstekingsverschijnselen onderdrukken.

        Behandeling
        Artsen schrijven etanercept voor als andere DMARD's, zoals methotrexaat, onvoldoende effect hebben of niet worden verdragen. Ook als de ziekte zeer snel opkomt en zeer actief is, kan men dit middel voorschrijven.

        Etanercept wordt ook toegepast bij kinderen met jeugdreuma.

        Effect
        Net als de andere DMARD`s werkt etanercept niet meteen. De klachten als pijn, stijfheid en zwelling nemen meestal binnen enkele weken af.

         

        Lees meer over Reumatoïde artritis

        • Verschijnselen
          Bij de ziekte van Bechterew, ook wel spondylitis ankylopoëtica of spondylo-artritis (SA) genoemd, zijn de gewrichten tussen de ruggenwervels en tussen de wervelkolom en het bekken ontstoken.

          Het gevolg is een pijnlijke, stijve rug die vooral in de ochtend na het opstaan problemen geeft. Door te bewegen verdwijnt de pijn en de stijfheid langzaam.

           In een vergevorderd stadium van de ziekte kunnen de ruggenwervels met elkaar vergroeid raken, waardoor een kromme rug kan ontstaan.

          Behalve de ruggenwervelgewrichten kunnen ook knieën, heupen en schouders ontstoken zijn. Verder kunnen pezen, zoals de achillespees in de hiel, ontstoken raken.  De vingers en voeten gaan hierdoor pijn doen. Ten slotte hebben sommige Bechterew-patiënten regelmatig oogontstekingen of huid- of darmziekten.

          Oorzaak
          De oorzaak van de ziekte van Bechterew is nog onbekend. De ziekte wordt beschouwd als een reumatische aandoening, maar is niet hetzelfde als reumatoïde artritis. In sommige families komt de ziekte vaker voor.

          Behandeling
          De behandeling is erop gericht om de pijn en ontsteking te remmen en kromgroeien te voorkomen. De arts zal in eerste instantie pijnstillende ontstekingsremmers, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen voorschrijven. Ook is oefentherapie belangrijk om de wervelkolom soepel te houden. Als dit niet voldoende werkt, kan de arts een DMARD voorschrijven, een zogenaamde Disease Modifying Antirheumatic Drug. Dit zijn medicijnen die de schade aan de gewrichten door ontsteking kunnen afremmen. Etanercept behoort tot de DMARD’s.

          Werking en effect
          Etanercept remt in het lichaam het eiwit tumor necrose factor TNF-alfa, dat ontstaat bij ontstekingen zoals bij de ziekte van Bechterew. Hierdoor vermindert de ontsteking en wordt de ziekte van Bechterew afgeremd.
          Net als de andere DMARD's werkt etanercept niet meteen. De klachten als pijn en stijfheid nemen meestal binnen een paar weken af.

           

          Lees meer over Ziekte van Bechterew

          • Verschijnselen
            Bij psoriasis is de huid ontstoken en schilferig, Ook jeukt de huid vaak. De klachten variëren sterk; er zijn perioden met weinig klachten, afgewisseld met perioden met heftige verschijnselen. De ernst van de aandoening varieert van 1 tot 2 kleine plekjes tot uitgebreide schilfering van de huid. Vaak zijn ook de nagels aangedaan.
            Ongeveer 1 op de 20 psoriasispatiënten krijgt ook last van een gewrichtsontsteking. Deze vorm van psoriasis wordt artritis psoriatica genoemd. De gewrichten zijn dan pijnlijk, warm en gezwollen.

            Oorzaak
            Het is onbekend wat de oorzaak is van psoriasis. Men vermoedt dat psoriasis een auto-immuunziekte is. Dat betekent dat het afweersysteem de eigen lichaamscellen aanvalt, in dit geval van de huid en gewrichten.

            Behandeling psoriasis
            Artsen schrijven bij psoriasis in het begin instantie huidmiddelen voor die de ontsteking en schilfering tegengaan. Zoals bijnierschorshormonen (corticosteroïden) of calcitriol. Als deze onvoldoende helpen, zal de arts lichttherapie (PUVA), ciclosporine of methotrexaat voorschrijven. Als deze middelen ook niet helpen en als de psoriasis ernstig is, kan de arts etanercept voorschrijven.

            Behandeling artritis psoriatica
            Bij artritis psoriatica schrijft de arts in eerste instantie pijnstillers en ontstekingsremmers van het NSAID-type voor, zoals diclofenac of naproxen. Als dit onvoldoende werkt, zal de arts een DMARD voorschrijven. DMARD staat voor Disease Modifying Antirheumatic Drug. Dit zijn medicijnen die de schade aan de gewrichten door ontsteking kunnen afremmen.
            Etanercept komt meestal pas in aanmerking als andere DMARD's, zoals methotrexaat, onvoldoende effect hebben of niet worden verdragen.

            Werking en effect
            Etanercept remt in het lichaam het eiwit tumor necrose factor TNF-alfa, dat ontstaat bij ontstekingen zoals bij psoriasis. Hierdoor vermindert de ontsteking en wordt de psoriasis afgeremd.
            Net als de andere DMARD's werkt etanercept niet meteen. De klachten zoals schilfering, jeuk, ontstoken huid en pijnlijke gewrichten nemen meestal binnen een paar weken af.

            Lees meer over Psoriasis

            • Bij de ziekte van Crohn is de darm ontstoken. Er zijn perioden waarin de ziekte hevig opvlamt, en perioden dat de ziekte rustig is. Als de ziekte opvlamt is er sprake van diarree, vaak bloederig, vermagering, ontstekingen en fistels. 

              De behandeling bestaat uit ontstekingsremmende medicijnen, zoals mesalazine, bijnierschorshormonen (corticosteroïden) of een combinatie van beide. Als deze niet voldoende werken, schrijft de arts sterkere medicijnen voor, zoals methotrexaat, azathioprine, adalimumab of infliximab. Als deze onvoldoende werken of niet gebruikt kunnen worden, kan de arts etanercept voorschrijven.

               

              Lees meer over Ziekte van Crohn

            • Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

              De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

              Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

              • Roodheid, jeuk en zwelling op de plaats van injectie.

                Deze verschijnselen duren meestal 3 tot 5 dagen. U heeft er vooral de eerste maand last van. Daarna wordt deze bijwerking meestal minder.

              Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

              • Meer kans op infecties, zoals verkoudheid, bronchitis, voorhoofdsholteontsteking, blaasontsteking of huidinfecties. Ook tuberculose kan zeer zelden ontstaan.
                Kinderen die behandeld worden met etanercept kunnen eerder een kinderziekte krijgen, zoals waterpokken. Ook kan de kinderziekte ernstiger verlopen. Voor kinderen die nog niet alle vaccinaties tegen kinderziekten hebben gekregen, is het beter om eerst alle vaccinaties te krijgen voordat ze met etanercept beginnen. Overleg hierover met de arts.

                Infecties ontstaan eerder omdat de lichaamseigen afweer is verminderd. Krijgt u koorts of verschijnselen van een infectie, raadpleeg dan altijd uw arts. Zelden ontstaat een ernstige infectie in het bloed; dit kan soms pas na een paar weken gebruik merkbaar worden.
                Heeft u tuberculose? Dan mag u dit medicijn niet gebruiken. Raadpleeg uw arts. Als u tuberculose heeft gehad kan uw arts u medicijn geven om de kans kleiner te maken dat het weer actief wordt.

              • Hoofdpijn

              Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

              • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, jeuk, galbulten, koorts, benauwdheid of flauwvallen. Waarschuw dan een arts. In zeldzame gevallen ontstaat 'angio-oedeem': een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden. Als het ontstaat moet u onmiddellijk een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan.
                In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met blaarvorming. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Neem dan direct contact op met een arts.

                Als u overgevoelig bent mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor etanercept. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

              Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

              • Verergering van psoriasis.

                Raadpleeg dan uw arts.

              • Minder rode en witte bloedcellen of bloedplaatjes. U merkt het aan extreme vermoeidheid, keelpijn, koorts, blaren in de mond, snel blauwe plekken of bloedneuzen en meer kans op infecties. Waarschuw in deze gevallen direct uw arts.

                Dit kan na enkele weken tot maanden ontstaan. Uw arts zal uw bloed daarom regelmatig laten controleren.

              • Hartfalen of meer last van hartfalen. Bij toename van vocht vasthouden (dikke enkels) of benauwdheid moet u uw arts waarschuwen.

              • Meer kans op chronische ziekten, zoals lupus erytematodes (LE), bloedvatontsteking, ontstoken spieren en huid (dermatomyositis). En op orgaanontsteking (sarcoïdose), leverontsteking (hepatitis), darmontsteking en oogontsteking (uveïtis).

              • Meer kans op bepaalde soorten kanker, zoals lymfklierkanker, bloedkanker (leukemie) en huidkanker.

              • Zenuwafwijkingen. Bij mensen met multiple sclerose (MS) of oogzenuwafwijkingen kunnen de klachten verergeren.

              • Mensen die eerder hepatitis B hebben gehad, kunnen dit opnieuw krijgen. Bij mensen met hepatitis C kunnen de verschijnselen verergeren. Raadpleeg dan uw arts.

              • Oogontsteking

                Waarschuw uw arts als u slechter gaat zien.

              • Schade aan uw nieren

                Nierschade merkt u onder andere aan opgezwollen enkels en voeten. Neem contact op met uw arts of apotheker als dit optreedt.


              Neem contact op met uw apotheker of arts als u te veel last heeft van deze of andere bijwerkingen waar u zich zorgen over maakt.


              Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

              • Regelmatig: bij meer dan 30 op de 100 mensen
                Soms: bij 10 tot 30 op de 100 mensen
                Zelden: bij 1 tot 10 op de 100 mensen
                Zeer zelden: bij minder dan 1 op de 100 mensen

                • Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

                  Hoe? 
                  Maak de injectie volgens de instructie in de verpakking klaar. Etanercept wordt vlak onder de huid ingespoten, volgens de instructie bij de verpakking. Kies steeds een andere injectieplaats. U kunt bijvoorbeeld kiezen voor plekken in de dij, de buik of de achterkant van de bovenarm.

                  Wanneer? 
                  U gebruikt de injectie meestal 2 keer per week, soms 1 keer per week. Kies vaste dagen van de week om de injectie te gebruiken, bijvoorbeeld maandag en donderdag. U vergeet dan minder snel een dosis.

                  Hoelang? 
                  Het kan enkele weken duren voor u iets merkt van het effect van dit medicijn. U kunt eerder wel last krijgen van sommige bijwerkingen. Het is de moeite waard om het gebruik toch door te zetten. Voor veel mensen weegt het voordeel van het gebruik uiteindelijk op tegen het nadeel. Binnen 12 weken moet duidelijk zijn of dit medicijn voldoende bij u werkt. Als het werkt, kunt u het langdurig gebruiken.

                  • Het is belangrijk dit medicijn consequent te gebruiken. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

                    • Duurt het langer dan 24 uur voordat u de volgende dosis moet gebruiken? Gebruik de gemiste dosis dan direct alsnog. De volgende dosis kunt u de dag erna gewoon op het gebruikelijke moment toedienen.
                    • Duurt het minder dan 24 uur voordat u de volgende dosis moet gebruiken? Overleg dan met uw arts. Soms moet u de gemiste dosis overslaan.
                      Soms moet u de gemiste dosis gebruiken en de volgende dosis een dag uit stellen.
                      Gebruik nooit een dubbele dosis op één dag.

                    • autorijden, alcohol drinken en alles eten? 
                      Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

                      • Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

                        De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

                        • Vaccins. Overleg met uw arts als u gevaccineerd gaat worden. Sommige vaccins mag u niet gebruiken. Etanercept vermindert de werkzaamheid van deze vaccins. En verhoogt de kans op bijwerkingen ervan. Dit betreft onder andere bof-mazelen-rodehondvaccin (BMR), gelekoortsvaccin, rotavirusvaccin en BCG-vaccin.
                          Bij andere vaccins moet u soms een extra vaccinatie krijgen. Of moet uw bloed onderzocht om te kijken of het vaccin goed heeft gewerkt. Dit betreft onder andere influenzavaccin, tetanusvaccin en vaccin tegen baarmoederhalskanker.
                        • Sommige medicijnen tegen reuma of andere chronische ontstekingen, zoals abatacept, anakinra en canakinumab. Deze medicijnen verminderen de weerstand, net zoals etanercept. Hierdoor kunt u sneller infecties oplopen. Raadpleeg uw arts als u deze combinatie voorgeschreven heeft gekregen.
                        • Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking of bijwerkingen van deze medicijnen kunnen veranderen. Overleg hierover met uw arts.

                        Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

                        • Zwangerschap
                          U kunt dit medicijn veilig gebruiken tijdens de zwangerschap. Er is redelijk veel ervaring met het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap. En er zijn geen aanwijzingen dat dit medicijn slecht is voor de zwangerschap of voor de baby.

                          Borstvoeding
                          U kunt dit medicijn gebruiken als u borstvoeding geeft. Dit medicijn komt mogelijk in een kleine hoeveelheid in de moedermelk, maar is waarschijnlijk niet schadelijk voor het kind.

                          Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij Moeders van Morgen.

                          • U kunt etanercept blijven gebruiken als u een kinderwens heeft. Er is redelijk veel ervaring met het gebruik van dit medicijn door de vader. Er zijn geen aanwijzingen dat dit medicijn slecht is voor de ongeboren baby.

                            • Als u stopt met dit medicijn, kunnen de klachten weer terugkomen. Overleg met uw arts, als u wilt stoppen.

                              • De werkzame stof etanercept zit in de volgende producten:
                                Enbrel
                                Benepali
                                Erelzi

                                De officiële bijsluiter van de verschillende producten van etanercept vindt u op: Geneesmiddeleninformatiebank van het CBG.

                                • Ja, u heeft een recept nodig.

                                  Etanercept is sinds 1998 internationaal op de markt. Het is op recept te krijgen onder de merknaam Enbrel, Benepali en Erelzi in injecties.

                                  Wilt u meer weten over de prijs en vergoeding van uw medicijn? Lees dan verder in het thema: Medicijnprijzen en vergoedingen.

                                  Laatst bijgewerkt op 19-02-2024

                                  Disclaimer

                                  Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.

                                  Vond u deze informatie nuttig?

                                  Vind een apotheek

                                  Wilt u meer weten, of heeft u een vraag over uw eigen situatie? Dan raden wij u aan naar uw eigen apotheek te gaan. Uw eigen apotheker is op de hoogte van uw persoonlijke omstandigheden en kan u uitgebreid begeleiden bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek, dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.
                                  Vind een apotheek blob

                                  Vraag het de webapotheker

                                  Vraag het de webapotheker

                                  Vraag het de webapotheker

                                  Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.
                                  Vraag het de webapotheker

                                  Meldpunt medicijnen

                                  Werkt uw medicijn heel goed of juist niet? Wordt uw medicijn niet vergoed? Of heeft u last van een bijwerking? Meld uw ervaring
                                  Schrijf zelf over uw ervaring

                                  Geen ervaringen gevonden

                                  Informatie wordt bijgewerkt: