Apotheek.nl

theofylline

Waarbij gebruik ik het?Mogelijke bijwerkingenHoe gebruik ik dit?Een keer vergeten, wat nu?Mag ik autorijden, alcohol drinken, alles eten?Gebruik met andere medicijnenGebruik bij zwangerschap of borstvoedingMag ik zomaar stoppen?Onder welke namen verkrijgbaar?Heb ik een recept nodig?

Lees voor

Theofylline is een luchtwegverwijder.
Artsen schrijven het soms voor bij astma en chronisch obstructieve longaandoeninge (COPD).
- Verschijnselen
  Bij astma verkrampen de spieren van de luchtwegen, waardoor u kortademig wordt, moet hoesten en het benauwd krijgt. Deze benauwdheidsaanvallen ontstaan door prikkels, zoals koude lucht, rook, inspanning, emoties en stoffen waar u allergisch voor bent. Er zijn periodes waarin u gevoeliger bent voor deze prikkels.
  
  Oorzaak
  Bij gezonde mensen veroorzaken deze prikkels geen benauwdheid, terwijl mensen met astma hier wel gevoelig voor zijn. Bij hen reageren de slijmvliezen in de luchtwegen als ze met deze prikkels in aanraking komen. Bij deze reactie trekken de luchtwegen samen, waardoor u benauwd wordt.
  Behandeling
  Meestal kiest de arts in eerste instantie voor een inhalatie met een luchtwegverwijder, zoals met salbutamol of ipratropium. U kunt dat dan bij een aanval gebruiken.
  Heeft u bijna elke dag een aanval, dan schrijft de arts meestal ook een inhalatie met een luchtwegbeschermer voor. Die moet u dan dagelijks gebruiken. Het voorkomt aanvallen.
  Bij ernstige astma die niet voldoende reageert op deze medicijnen, schrijft de longarts heel soms ook theofylline voor. Als u moeite heeft met slikken of vaak moet braken, schrijft de arts soms theofylline in klysma voor.
  Bij een ernstige benauwdheidsaanval bij jonge kinderen schrijft de kinderarts heel soms theofylline in klysma voor.
  Werking
  Theofylline heft de verkramping in de luchtwegen op, zodat u makkelijker kunt ademen. Theofylline zou ook een ontstekingsremmend effect hebben.
  Binnen enkele dagen merkt u dat uw ademhaling beter gaat. U moet dit medicijn dan wel consequent in blijven nemen. Bij een aanval werkt dit medicijn snel.
  Lees meer over Astma
- Verschijnselen
  COPD is de Engelse afkorting voor chronische obstructieve longziekte. Bij COPD zijn de luchtwegen blijvend vernauwd en heeft u last van slijm in de luchtwegen.
  U moet daardoor veel hoesten en bent vrijwel altijd benauwd. De klachten kunnen tijdelijk verergeren of juist verbeteren.
  De oorzaak van COPD is meestal een beschadiging van de luchtwegen, bijvoorbeeld door roken.
  Behandeling
  Meestal kiest de arts in eerste instantie voor een inhalatie met een luchtwegverwijder, zoals met salbutamol of ipratropium. Bij ernstige COPD schrijft de longarts soms ook theofylline voor. U krijgt eerst een proefbehandeling. Als u moeite heeft met slikken of vaak moet braken, schrijft de arts soms theofylline in klysma voor.
  Werking
  Theofylline heft de verkramping in de luchtwegen op, zodat u makkelijker kunt ademen. Theofylline zou ook een ontstekingsremmend effect hebben.
  Binnen enkele dagen merkt u dat u weer makkelijker kunt ademen.
  Lees meer over Chronische obstructieve longziekte (COPD)
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
- Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, opkomend maagzuur, buikpijn en verminderde eetlust. Heeft u last van slokdarmontsteking door opkomend maagzuur? De klachten kunnen verergeren.
  Neem contact op met uw arts als u dat bemerkt.
  Bij vaak gebruiken van theofylline in een klysma: irritatie van de anus.
  De maagdarmklachten verdwijnen meestal als u gewend bent geraakt aan het medicijn.
- Onrust, slapeloosheid en hoofdpijn.
  Raadpleeg uw arts als u hier veel last van heeft.
- Trillende handen, hartkloppingen of een versnelde hartslag.
  Deze bijwerkingen komen vaak voor als er teveel theofylline in het bloed is. Blijven deze klachten aanwezig, raadpleeg dan uw arts.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
- Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dit aan huiduitslag zoals jeuk, roodheid, pukkeltjes en zwellingen.
  Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor theofylline. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.
- Bij mensen met epilepsie kan dit medicijn een aanval uitlokken.
  Overleg met uw arts of u dit medicijn kunt gebruiken.
Overdosering
- De hoeveelheid theofylline in het bloed luistert zeer nauw. Bij te weinig werkt het niet, maar bij te veel kunnen ernstige bijwerkingen ontstaan. U zal daarom regelmatig uw bloed moeten laten controleren. Het is ook heel belangrijk dat u de theofylline consequent inneemt, zodat de hoeveelheid in het bloed constant blijft.
  
  Belangrijke verschijnselen van overdosering zijn toegenomen rusteloosheid, angst, verwardheid en slapeloosheid, ernstige misselijkheid met braken, buikpijn en diarree, spiertrekkingen, bewusteloosheid, hartkloppingen en versnelde hartslag. Waarschuw bij bovenstaande verschijnselen onmiddellijk een arts.
  
  De hoeveelheid theofylline kan ook veranderen in bijzondere omstandigheden, zoals griep, hoge koorts, braken, diarree, een te langzame of te snelle schildklierwerking en stoppen met roken. Wees in die omstandigheden extra alert op de verschijnselen van overdosering en raadpleeg uw arts indien nodig.
Neem contact op met uw apotheker of arts als u te veel last heeft van deze of andere bijwerkingen waar u zich zorgen over maakt. Merkt u opeens dat een bijwerking toeneemt, dan kan dat een teken zijn dat de dosering te hoog is. Neem dan contact op met uw arts.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden.
- Regelmatig: bij meer dan 30 op de 100 mensen
  Soms: bij 10 tot 30 op de 100 mensen
  Zelden: bij 1 tot 10 op de 100 mensen
  Zeer zelden: bij minder dan 1 op de 100 mensen
Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.
Hoe?
Tablet met vertraagde afgifte (retard of MGA): de tablet niet kauwen, maar heel doorslikken met een beetje water. Als de tablet een breukstreep heeft, mag u de tablet op de breukstreep doormidden breken. De beide helften moet u heel doorslikken met een beetje water.
Klysma
- Ga vooraf naar het toilet.
- Ga op de zij liggen. Houdt uw onderste been gestrekt en het bovenste gebogen.
- Breng de tuit van het klysma voorzichtig in de anus, bij kinderen niet verder dan de helft van de tuit inbrengen.
- Knijp de fles zo veel mogelijk leeg en trek deze weer uit de anus. Houd de fles ingedrukt als u hem terugtrekt. Hiermee voorkomt u dat de vloeistof weer terugvloeit in de fles. Er blijft altijd een beetje vloeistof achter in de verpakking. Dit is normaal, de ingebrachte hoeveelheid is voldoende voor de werking.
- Rol op uw buik en blijf vijf tot tien minuten zo liggen om te voorkomen dat de vloeistof er weer uit komt.
Wanneer?
- Tabletten met vertraagde afgifte (retard): neem de tabletten tijdens of vlak na het eten in. U heeft dan minder kans op maagklachten.
Hoelang?
Meestal moet u dit middel langdurig blijven gebruiken tegen uw benauwdheid. Gebruikt u dit middel, maar blijft u last houden van benauwdheid? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Gebruikt u de klysma voor een benauwheidsaanval? U hoeft dit middel NIET langdurig te gebruiken. Breng het klysma alleen in tijdens de aanval.
Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:
- Als u dit medicijn 1 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 8 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 8 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
- Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: duurt het nog meer dan 4 uur voor u de volgende dosis normaal inneemt? Neem de vergeten dosis dan alsnog in. Duurt het nog minder dan 4 uur? Sla de vergeten dosis dan over.
Neem nooit een dubbele dosis. Bij dit geneesmiddel heeft een te hoge dosering snel schadelijke gevolgen.
autorijden en alcohol drinken?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.
roken?
Roken versnelt de afbraak van dit medicijn. Als u stopt met roken, kan de hoeveelheid van dit medicijn in het bloed toenemen. Hierdoor kan het sterker werken of bijwerkingen geven. Overleg met uw arts voordat u gaat stoppen met roken. Het kan nodig zijn dat uw arts de dosering dan verlaagt.
Overleg ook met uw arts als u lange tijd niet heeft gerookt en (weer) bent begonnen. Dan is het misschien nodig dat uw arts de dosering van dit medicijn juist verhoogt.
alles eten?
Voedingsmiddelen met coffeïne (= caffeïne) kunnen bepaalde bijwerkingen versterken, zoals de rusteloosheid en hartkloppingen. Heeft u veel last van deze bijwerkingen? Beperk dan de hoeveelheid coffeïne in uw voeding door minder koffie, cola, thee of chocola te gebruiken.
Verder kunnen grote veranderingen in eetgewoonten de hoeveelheid theofylline in uw bloed beïnvloeden. Raadpleeg uw arts bij belangrijke veranderingen, zoals bij een afslankdieet of bij deelname aan de ramadan.
Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.
De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.
- Lithium, een medicijn tegen manie en depressie. De hoeveelheid lithium in het bloed kan afnemen. Overleg hierover met uw arts. Uw arts zal zo nodig het lithiumgehalte in uw bloed vaker controleren.
- Sommige medicijnen tegen hiv en hepatitis C. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat.
De volgende medicijnen kunnen de bijwerkingen van theofylline versterken. Dit kunt u merken aan ernstige misselijkheid met braken, hoofdpijn, bewusteloosheid, hartkloppingen en een versnelde hartslag. Overleg met uw arts als u een van deze medicijnen voorgeschreven krijgt. Mogelijk kan dit medicijn vervangen worden. Als dat niet mogelijk is zal de arts de hoeveelheid theofylline in het bloed vaker controleren.
- Cimetidine, een medicijn tegen maagklachten;
- Diltiazem en verapamil (hart-vaatmedicijnen);
- Fluvoxamine (medicijn tegen depressiviteit en angststoornissen);
- Ciprofloxacine, erytromycine en norfloxacine (antibiotica);
- Disulfiram (medicijn om te ontwennen van alcohol);
- De 50-pil (Microgynon 50, een anticonceptiepil);
- Allopurinol (medicijn tegen jicht);
- Deferasirox (gebruikt bij mensen die vaak bloedtransfusies krijgen).
De volgende medicijnen kunnen de werking van theofylline verminderen. Overleg met uw arts voordat u deze medicijnen gaat gebruiken. Uw arts zal de hoeveelheid theofylline in uw bloed extra laten meten en zo nodig de dosering aanpassen.
- Isoniazide en rifampicine (medicijnen tegen tuberculose);
- Carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne en primidon, onder andere gebruikt bij epilepsie. Carbamazepine en fenytoïne worden ook minder werkzaam door de invloed van theofylline.
- Sint-janskruid (hypericum). Gebruik daarom geen Sint-janskruid als u ook theofylline moet gebruiken;
Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Gebruikt u dit medicijn? Overleg dan met uw arts of apotheker. Dit medicijn wordt niet gebruikt tijdens de zwangerschap of tijdens het geven van borstvoeding. Er zijn andere medicijnen die beter werken bij astma of COPD en minder bijwerkingen geven.
Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij Moeders van Morgen.
Het kan enkele dagen duren voor u voldoende effect van dit medicijn merkt. Stop daarom niet te snel als u twijfelt aan het nut.
Als u dit medicijn al langere tijd gebruikt en u wilt nu stoppen dan kunnen de benauwdheidsklachten terugkomen. Bouw daarom langzaam af in overleg met uw arts.
De werkzame stof theofylline zit in de volgende producten:
Theofylline
Theofylline klysma FNA
Bronchoretard
Theofyllin
De officiële bijsluiter van de verschillende producten van theofylline vindt u op: Geneesmiddeleninformatiebank van het CBG.
Theofylline is sinds 1908 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in klysma's als het merkloze Theofylline klysma FNA.
Theofylline is soms niet te verkrijgen in Nederland. In dat geval kan de apotheker het soms importeren uit het buitenland onder de merknaam Bronchoretard of als het merkloze Theofyllin in capsules.
Wilt u meer weten over de prijs en vergoeding van uw medicijn? Lees dan verder in het thema: Medicijnprijzen en vergoedingen.

Laatst bijgewerkt op 29-03-2022

Disclaimer

Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.

Vond u deze informatie nuttig?

Vind een apotheek

Wilt u meer weten, of heeft u een vraag over uw eigen situatie? Dan raden wij u aan naar uw eigen apotheek te gaan. Uw eigen apotheker is op de hoogte van uw persoonlijke omstandigheden en kan u uitgebreid begeleiden bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek, dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.

Vraag het de webapotheker

Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.

Vraag het de webapotheker

Meldpunt medicijnen

Werkt uw medicijn heel goed of juist niet? Wordt uw medicijn niet vergoed? Of heeft u last van een bijwerking? Meld uw ervaring

Schrijf zelf over uw ervaring

Geen ervaringen gevonden

Informatie wordt bijgewerkt:

theofylline

theofylline

Wat doet theofylline en waarbij gebruik ik het?

Astma

Chronische obstructieve longziekte (COPD)

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

Overdosering

Uitleg frequenties

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten?

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

Mag ik theofylline met andere medicijnen gebruiken?

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Mag ik zomaar met dit medicijn stoppen?

Onder welke namen is theofylline verkrijgbaar?

Heb ik een recept nodig?

Disclaimer

Vind een apotheek

Vraag het de webapotheker

Vraag het de webapotheker

Meldpunt medicijnen