Apotheek.nl logo
Apotheek.nl
Alles over medicijnen. Betrouwbare informatie van de apotheker.
Medicijnen
Gilenya

Gilenya | fingolimod

Werkzame stof: fingolimod

Onderstaande tekst gaat over de werkzame stof fingolimod.

Medicijnen
Gilenya

Gilenya

Werkzame stof: fingolimod

Onderstaande tekst gaat over de werkzame stof fingolimod.

Belangrijkste zakenWaarbij gebruik ik het?Mogelijke bijwerkingenHoe gebruik ik dit?Een keer vergeten, wat nu?Mag ik autorijden, alcohol drinken, alles eten?Gebruik met andere medicijnenGebruik bij zwangerschap of borstvoedingMag ik zomaar stoppen?Onder welke namen verkrijgbaar?Heb ik een recept nodig?
    • Fingolimod onderdrukt de lichaamsafweer en remt ontstekingen.
    • Bij multiple sclerose (MS). Bij deze ziekte valt de lichaamsafweer de eigen zenuwcellen aan, waardoor deze ontstoken raken.
    • Het kan paar maanden duren voordat uw klachten minder worden.
    • Kies een vast tijdstip om het medicijn in te nemen. Dan vergeet u minder snel een dosis.
    • U kunt een tragere hartslag krijgen. Na de eerste dosis controleert uw arts uw hart en bloeddruk gedurende een paar uur.
    • Stopt u tussentijds met de behandeling? Soms is dan weer hartcontrole nodig. Waarschuw daarom ook uw arts als u per ongeluk een dosis bent vergeten.
    • Andere bijwerkingen: maagdarmklachten zoals diarree, hoofdpijn, duizeligheid en rugpijn.
    • Verder kunt u eerder een infectie krijgen. Meld het bij uw arts als u koorts, keelpijn of griep heeft. Of als u een koortslip, gordelroos of een schimmelinfectie krijgt. Zeer zelden ontstaat er een ernstige infectie in de hersenen (PML). Het lijkt dan of de MS verergert. Raadpleeg dan altijd uw arts.
    • Let op! Niet gebruiken als u zwanger bent. Dit medicijn is slecht voor de baby in uw buik. Gebruik goede anticonceptie als u met dit medicijn begint, tot en met 2 maanden na stoppen.
    • Geef geen borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk komt. Overleg met uw arts.

    • Fingolimod onderdrukt de afweerreacties van het lichaam.

      Artsen schrijven het voor bij multiple sclerose (MS).

      • Bij multiple sclerose (MS) valt het eigen afweersysteem de beschermende laag rond zenuwen in de hersenen en het ruggenmerg aan. Hierdoor ontstaan ontstekingen en littekens in deze beschermende laag en werken sommige zenuwen minder goed of niet meer.

        Verschijnselen
        De klachten van MS zijn afhankelijk van de zenuwen die zijn aangedaan. Vaak begint MS met vermoeidheid en minder goed zien met één oog. Soms zijn er ook spierkrampen en gevoelstoornissen, zoals tintelingen. De klachten kunnen in aanvallen optreden (schubs), maar ook continu aanwezig zijn. Als er perioden zijn van aanvallen afgewisseld met herstel, wordt het ‘Relapsing Remitting’ MS genoemd (RRMS).

        Behandeling
        MS wordt behandeld door een neuroloog. Met de behandeling probeert de neuroloog nieuwe schubs te voorkomen en ervoor te zorgen dat u uw dagelijkse activiteiten kunt blijven doen.

        Om schubs te voorkomen schrijft de neuroloog bij RRMS meestal eerst interferonen of glatirameer voor. Als u tijdens een schub ernstige klachten heeft, kan de arts ook een korte kuur met een bijnierschorshormoon voorschrijven, zoals methylprednisolon.

        Als interferonen en glatirameer onvoldoende effect hebben, kan de arts in plaats van deze medicijnen fingolimod voorschrijven.

        Werking
        Fingolimod remt de werking van bepaalde witte bloedcellen, de zogenaamde T-cellen. Deze T-cellen zijn betrokken bij de afweer in het lichaam. Een aantal T-cellen zit in de lymfklieren en verspreidt zich van daaruit naar ruggenmerg en hersenen. Fingolimod voorkomt dat deze T-cellen zich verspreiden doordat het zich aan deze T-cellen bindt. Hierdoor vermindert de afweerreactie van het lichaam tegen de beschermlaag van de  zenuwen en heeft u minder ontstekingsverschijnselen.
        Fingolimod kan MS niet genezen. Het kan wel het aantal schubs verminderen en de voortgang van de ziekte vertragen.

        Effect
        Het kan enige maanden duren voor u het effect merkt. U heeft dan minder vaak een schub.

        Lees meer over Multiple Sclerose (MS)

      • Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

        De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

        Regelmatig (bij meer dan 30 op de 100 mensen)

        • Vertraagde hartslag

          Dit ontstaat vooral in het begin van de behandeling en verdwijnt meestal na ongeveer een maand vanzelf. De trage hartslag is vooral te merken binnen een uur na inslikken van de tablet en houdt in het begin ongeveer 6 uur aan. Als u de tabletten langer gebruikt, zal uw hart er steeds meer aan wennen.
          Omdat een trage hartslag in sommige situaties gevaarlijk is, zal de arts bij de eerste dosis minstens 6 uur lang een hartfilmpje maken (ECG) in het ziekenhuis. Bovendien zal de arts de bloeddruk controleren. Deze controles moeten doorgaan totdat de hartslag en bloeddruk weer normaal zijn; soms moet u hiervoor een nacht in het ziekenhuis blijven. In sommige gevallen is het nodig ook de tweede dosis op deze manier te controleren. Maar meestal is de reactie van het hart op de tweede dosis minder heftig.
          Ook als u fingolimod tijdelijk niet heeft gebruikt en u het weer gaat slikken, is opnieuw een hartslagcontrole bij de eerste dosis nodig:

          • In de eerste 2 weken van de behandeling, als u 1 dag heeft gemist;
          • In week 3 en 4 van de behandeling, als u meer dan 7 dagen heeft gemist;
          • Na week 4 en verder, als u meer dan 2 weken niet heeft gebruikt.
             

        • Mensen met hartritmestoornissen hebben meer kans op klachten, zoals duizelingen of wegraken. Gebruik dit medicijn NIET als u een van de volgende aandoeningen heeft: hartritmestoornis verlengd QT-interval, andere ernstige hartritmestoornissen, waarvoor u medicijnen moet gebruiken.

        Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

        • Maagdarmklachten, zoals diarree, zeer zelden missselijkheid.

        • Meer kans op infecties, zoals griep, verkoudheid, bijholte-ontsteking, longontsteking. Ook virusinfecties, zoals koortslip of gordelroos, of schimmelinfecties komen vaker voor.
          Krijgt u koorts, koude rillingen, hoest u of wordt u benauwd? Waarschuw dan altijd uw arts.

          Verder kunnen zeldzame infecties zoals nekkramp (meningitis) vaker optreden. Infecties ontstaan eerder omdat de lichaamseigen afweer is verminderd.

          Mensen met een verminderde afweer mogen dit medicijn soms helemaal niet gebruiken. Dat is omdat de kans op gevaarlijke infecties bij hen te groot kan zijn. Van een verminderde afweer is bijvoorbeeld sprake bij hiv-infectie of als u afweeronderdrukkende medicijnen gebruikt.
          Heeft u nooit waterpokken gehad? Dan kan de arts onderzoeken of u voldoende weerstand heeft tegen het virus dat waterpokken veroorzaakt. Zo niet, dan kan het nodig zijn u hiertegen te laten vaccineren. Overleg hierover met uw arts.

        • Hoofdpijn, zelden migraine, en duizeligheid.

        • Rugpijn

        • Verminderde werking van de lever.

          Meestal merkt u dat zelf niet, maar wordt het in een bloedonderzoek gezien. De arts zal uw leverwerking regelmatig controleren. Waarschuw een arts bij een gele kleur van uw huid en oogwit (geelzucht), donkere urine of bleke ontlasting. Deze bijwerking verdwijnt vanzelf als u stopt met fingolimod.
          In zeldzame gevallen ontstaat een ernstige aandoening waarbij onder andere de lever is ontstoken. Zie hiervoor onder Zeer zelden Aandoening van het afweersysteem.

        Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

        • Wazig zien.

          Zeer zelden een ernstige aandoening van het netvlies van het oog, namelijk macula-oedeem. Hierbij raakt het netvlies gezwollen en krijgt u een vervormd beeld. Uw arts zal uw ogen regelmatig controleren. Raadpleeg uw arts als u een blinde vlek in het midden van uw gezichtsveld merkt, of als u moeite heeft kleuren en scherpe details te zien.

        • Huiduitslag, jeuk en haaruitval.

        • Huidkanker

          Uw arts zal uw huid daarom regelmatig controleren. Waarschuw uw arts als u een of meer glanzende knobbeltjes ontdekt, of niet genezende huidwondjes, of moedervlekken die gaan jeuken, bloeden of van vorm veranderen.

        • Algemeen gevoel van zwakte.

        • Psychische klachten, zoals depressiviteit.

        • Verhoogde bloeddruk.

          Uw arts zal de bloeddruk regelmatig controleren.

        Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

        • Bloedafwijkingen, namelijk te weinig witte bloedcellen en bloedplaatjes in het bloed. Dit merkt u aan bloedingen en vaker infecties (zie Soms Meer kans op infecties).

          Neem contact op met uw arts bij: koorts of keelpijn, blaren in de mond en keel, blauwe plekken of bloedneuzen. Uw arts zal uw bloed regelmatig hierop controleren.

        • Virusinfectie in de hersenen (dit heet PML). De verschijnselen van deze ernstige ziekte kunnen lijken op een MS-schub.

          Raadpleeg daarom altijd uw arts als u een verergering van MS-achtige klachten bemerkt. Voor u begint met dit medicijn, zal de arts een MRI-scan maken. Zo kan uw arts controleren of er belangrijke veranderingen in uw hersenen ontstaan die misschien door dit medicijn komen.

        • Ernstige aandoening van de hersenen (dit heet PRES). De verschijnselen zijn ernstige sufheid, verwardheid, hoofdpijn, moeite met zien en epileptische aanvallen.

          Waarschuw uw arts, als u dit merkt.
          In zeldzame gevallen kan een beroerte ontstaan. Waarschuw direct een arts bij een of meer van de volgende verschijnselen: plotseling last van een verdoofd gevoel of zwakte, vooral als u dat aan één kant van het lichaam heeft, plotselinge verwardheid, moeite met lopen of coördinatie, plotselinge ernstige hoofdpijn en duizeligheid.

        • Vernauwing van de bloedvaten in uw benen. U merkt dit aan pijn bij het lopen. Meestal is dit pijn in uw kuit.

          Raadpleeg dan uw arts.

        • Lymfklierkanker. Soms merkt u dat aan opgezette klieren in de nek, hals, oksels of liezen, maar dat hoeft niet.

        • Aandoening van het afweersysteem, waarbij lever en milt zijn vergroot en lymfeklieren zijn gezwollen. Dit wordt het hemofagocytair syndroom (HPS) genoemd. U merkt het aan koorts, buikpijn boven in de buik, algehele zwakte, gezwollen klieren in de nek of liezen, gele kleur van huid en oogwit, ademhalingsproblemen.

          Als u deze verschijnselen herkent, waarschuw dan direct een arts.

        • Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en jeuk.

          Raadpleeg bij deze verschijnselen uw arts. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor fingolimod. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u het medicijn niet opnieuw krijgt.


        Neem contact op met uw apotheker of arts als u te veel last heeft van deze of andere bijwerkingen waar u zich zorgen over maakt.


        Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

        • Regelmatig: bij meer dan 30 op de 100 mensen
          Soms: bij 10 tot 30 op de 100 mensen
          Zelden: bij 1 tot 10 op de 100 mensen
          Zeer zelden: bij minder dan 1 op de 100 mensen

          • Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

            Hoe?
            U mag dit medicijn met of zonder voedsel innemen. Neem de capsule in met een half glas water.

            Wanneer?
            U neemt elke dag 1 dosis. Doe dit elke dag op hetzelfde moment, dan vergeet u minder snel een dosis.

            Hoelang?
            Het duurt enige maanden voordat duidelijk is of het werkt. Merkt u na een paar maanden nog onvoldoende effect? Overleg dan met uw arts.

            • Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

              Gebruikt u dit medicijn korter dan een maand en bent u een dosis vergeten? Merkt u het dezelfde dag, dan kunt u de vergeten dosis direct innemen. Merkt u het de volgende dag, neem dan de vergeten dosis niet in, maar neem zo snel mogelijk contact op met uw arts. Uw arts overlegt met u of extra controle nodig is. De bijwerking 'vertraagde hartslag' ontstaat namelijk vooral in het begin van de behandeling als u de behandeling onderbreekt.

              Gebruikt u dit medicijn langer dan een maand en bent u een dosis vergeten? Merkt u het dezelfde dag, dan kunt u de vergeten dosis direct innemen. Merkt u het de volgende dag, neem dan de vergeten dosis niet in, maar ga verder met de volgende dosis op het gebruikelijke tijdstip. Neem nooit een dubbele dosis.
              Heeft u 2 weken of langer de dosis niet ingenomen? Neem dan contact op met uw arts. Uw arts overlegt met u of extra controle nodig is bij het innemen van de volgende dosis. De bijwerking 'vertraagde hartslag' ontstaat namelijk vooral in het begin van de behandeling of als u na een pauze net weer begint.

              • autorijden?
                Let op: de aandoening multiple sclerose kan een reden zijn dat u niet mag autorijden. Mensen met deze ziekte mogen alleen autorijden als zij voldoende controle over hun bewegingen hebben. Overleg met uw arts of dat bij u het geval is. Als u ondanks uw aandoening toch mag autorijden, kunt u hieronder het advies voor dit medicijn vinden. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde aandoeningen? Kijk dan op de website van het CBR.

                Als u fingolimod gebruikt, heeft u kans op bijwerkingen zoals duizeligheid, wazig zien of een zwak gevoel. Neem geen deel aan het verkeer als u last heeft van deze bijwerkingen.

                Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

                alcohol drinken en alles eten?
                Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

                • Dit middel heeft wisselwerkingen met de volgende medicijnen.

                  • Vaccins. Overleg met uw arts als u gevaccineerd gaat worden. Bepaalde vaccins mag u niet gebruiken. Fingolimod vermindert de werkzaamheid van deze vaccins en verhoogt de kans op bijwerkingen ervan. Dit betreft onder andere bof-mazelen-rodehondvaccin (BMR), gelekoortsvaccin, rotavirusvaccin en BCG-vaccin.
                    Bij andere vaccins moet u soms een extra vaccinatie krijgen of moet uw bloed onderzocht om te kijken of het vaccin goed heeft gewerkt. Dit betreft onder andere influenzavaccin (griepprik), tetanusvaccin en vaccin tegen baarmoederhalskanker.
                  • Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. De werking of bijwerkingen van deze medicijnen kunnen veranderen. Overleg hierover met uw arts.

                  Twijfelt u eraan of de bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

                  • Zwangerschap
                    Gebruik dit medicijn NIET als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Vóór de behandeling zal de arts een zwangerschapstest bij u doen om er zeker van te zijn dat u niet zwanger bent. Dit medicijn verhoogt het risico op aangeboren afwijkingen bij de baby. Overleg met uw arts over een betrouwbare anticonceptiemethode tijdens het gebruik en tot en met 2 maanden nadat u bent gestopt met dit medicijn.

                    Borstvoeding
                    Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Het is niet bekend of dit medicijn in de moedermelk terechtkomt en of het schadelijk voor de baby is. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander medicijn voorschrijven, waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.

                    Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij Moeders van Morgen.

                    • Overleg eerst met uw arts, als u met dit medicijn wil stoppen. Fingolimod blijft na stoppen ongeveer 2 maanden in het lichaam achter. U heeft in deze periode nog steeds kans op bijwerkingen. Het kan daarom 2 maanden duren voor u een ander medicijn mag gaan gebruiken tegen MS.
                      Ook als u opnieuw fingolimod wil gaan gebruiken nadat u bent gestopt, moet u met uw arts overleggen of opnieuw de hartcontrole nodig is.
                      Verder kunnen de verschijnselen van de ziekte erger terugkeren als u stopt met het gebruik van dit medicijn. Stop alleen als uw arts dat adviseert.

                      Stop wel als u een allergische reactie of ernstige bijwerkingen krijgt van het medicijn. Neem in dat geval direct contact op met een arts.

                      • De werkzame stof fingolimod zit in de volgende producten:
                        Gilenya
                        Fingolimod

                        De officiële bijsluiter van de verschillende producten van fingolimod vindt u op: Geneesmiddeleninformatiebank van het CBG.

                        • Ja, u heeft een recept nodig.

                          Fingolimod is sinds 2010 internationaal op de markt. Het is op recept te krijgen in capsules onder de merknaam Gilenya. En als het merkloze Fingolimod.

                          Wilt u meer weten over de prijs en vergoeding van uw medicijn? Lees dan verder in het thema: Medicijnprijzen en vergoedingen.

                          Laatst bijgewerkt op 02-03-2022

                          Disclaimer

                          Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.

                          Vond u deze informatie nuttig?

                          Vind een apotheek

                          Wilt u meer weten, of heeft u een vraag over uw eigen situatie? Dan raden wij u aan naar uw eigen apotheek te gaan. Uw eigen apotheker is op de hoogte van uw persoonlijke omstandigheden en kan u uitgebreid begeleiden bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek, dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.
                          Vind een apotheek blob

                          Vraag het de webapotheker

                          Vraag het de webapotheker

                          Vraag het de webapotheker

                          Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.
                          Vraag het de webapotheker

                          Meldpunt medicijnen

                          Werkt uw medicijn heel goed of juist niet? Wordt uw medicijn niet vergoed? Of heeft u last van een bijwerking? Meld uw ervaring
                          Schrijf zelf over uw ervaring
                          1 april 2023
                          De ms is zo’n 20 jaar uitgebleven . Weinig tot geen bij werkongen
                          Informatie wordt bijgewerkt: