Apotheek.nl logo
Apotheek.nl
Alles over medicijnen. Betrouwbare informatie van de apotheker.
Medicijnen
Metoclopramide

Metoclopramide | metoclopramide

Werkzame stof: metoclopramide

Onderstaande tekst gaat over de werkzame stof metoclopramide.

Medicijnen
Metoclopramide

Metoclopramide

Werkzame stof: metoclopramide

Onderstaande tekst gaat over de werkzame stof metoclopramide.

Belangrijkste zakenWaarbij gebruik ik het?Mogelijke bijwerkingenHoe gebruik ik dit?Een keer vergeten, wat nu?Mag ik autorijden, alcohol drinken, alles eten?Gebruik met andere medicijnenGebruik bij zwangerschap of borstvoedingGebruik bij slechte nieren of leverMag ik zomaar stoppen?Onder welke namen verkrijgbaar?Heb ik een recept nodig?
VolwassenenKinderen
    • Metoclopramide voorkomt braakneigingen en misselijkheid.
    • Bij misselijkheid en braken of om dit te voorkomen. Bijvoorbeeld bij behandeling van kanker. Ook bij misselijkheid door migraine en soms tijdens de zwangerschap. En soms bij hik en een dichtzittende darm in de laatste levensfase (palliatieve zorg).
    • De werking begint meestal binnen een uur.
    • De injectie in een spier werkt binnen een kwartier, injectie in een ader binnen 1 tot 3 minuten.
    • U kunt slaperig worden en u zwak voelen. Pas op met alcohol als u dit medicijn gebruikt. Alcohol kan u nog suffer maken
    • Gebruikt u dit medicijn elke dag? Dan mag u de eerste paar dagen dat u dit medicijn gebruikt niet autorijden.
    • Gebruikt u dit medicijn af en toe? Dan mag u steeds 24 uur niet autorijden nadat u dit medicijn heeft gebruikt.
    • In zeldzame gevallen ontstaan bewegingsstoornissen, vooral bij langdurig gebruik. Gebruik metoclopramide daarom niet langer dan 5 dagen.
    • Bent u zwanger? U mag metoclopramide niet gebruiken vlak voor de bevalling. Tijdens de rest van de zwangerschap is het wel veilig. Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken. 

    Download de samenvatting

    • Metoclopramide werkt tegen misselijkheid en braken. Verder zorgt metoclopramide ervoor dat voedsel minder lang in uw maag blijft. Daardoor voelt u zich ook minder misselijk.

      Artsen schrijven het voor bij misselijkheid en braken en bij migraine. Ook schrijven artsen het soms voor bij hik en een dichtzittende darm (ileus) in de laatste levensfase (palliatieve zorg).

       

      • Oorzaak
        Misselijkheid en braken ontstaan doordat het braakcentrum in de hersenen wordt geprikkeld. De prikkels kunnen uit de hersenen afkomstig zijn of uit de maag en darmen.

        Werking
        Metoclopramide werkt op het braakcentrum, een gedeelte van de hersenen dat misselijkheid en braken veroorzaakt. Het blokkeert daar het effect van dopamine, een lichaamseigen stof. Hierdoor wordt u minder snel misselijk.
        Metoclopramide stimuleert bovendien de bewegingen van de maag en darmen. Hierdoor raakt de maag eerder leeg en komt het voedsel sneller in de darmen terecht. Omdat de maag leeg is, heeft u minder last van misselijkheid en braakneigingen.

        Behandeling
        Artsen schrijven metoclopramide voor:

        • om misselijkheid en braken te voorkomen, als gevolg van chemotherapie bij kanker.
        • bij misselijkheid en braken na operaties.
        • bij hevige klachten van misselijkheid en overgeven tijdens de zwangerschap. Meestal schrijven artsen meclozine voor, maar soms ook voor korte tijd metoclopramide.

        Bij ernstig braken door een chemokuur helpt metoclopramide meestal niet voldoende. Andere, sterker werkzame medicijnen, zoals ondansetron en granisetron zijn in dat geval effectiever.

        Heeft u ernstige misselijkheid en overgeven tijdens de zwangerschap waarbij het niet helpt om anders te eten? In eerste instantie zal de arts u adviseren gember te gebruiken. Als dat niet voldoende helpt schrijven artsen in eerste instantie het medicijn meclozine voor. Als ook dat niet helpt, zal  de arts metoclopramide proberen. Na de eerste 3 maanden zal de arts het meestal niet meer voorschrijven.

        Effect
        De tabletten en drank beginnen na een half uur tot een uur te werken. Zetpillen beginnen wat later te werken. Het effect houdt 6 tot 8 uur aan.

        Bij een injectie in de spier begint de werking na 10 tot 15 minuten. Bij toediening in een ader begint de werking na 1 tot 3 minuten.

         

        Lees meer over Misselijkheid en braken

        • Bij migraine heeft u aanvallen van bonzende hoofdpijn, meestal aan één kant van uw hoofd. Ook zijn mensen met migraine vaak misselijk en overgevoelig voor licht en geluid.

          Metoclopramide wordt bij migraine voorgeschreven, vaak in combinatie met een pijnstiller. Het gaat de misselijkheid bij een migraineaanval tegen, en verbetert bovendien de opname van de pijnstiller in het lichaam. De pijnstiller werkt daardoor effectiever.

          Als u al braken moet, dan kunt u beter een zetpil met metoclopramide gebruiken. De tabletten en drank beginnen na 15 tot 30 minuten te werken. Zetpillen werken wat trager. Het effect houdt 6 tot 8 uur aan.

          Lees meer over Migraine

          • Palliatieve zorg is de verlichting van lichamelijke en geestelijke ongemakken in de laatste levensfase bij ongeneeslijk zieke mensen.
            In die laatste levensfase kunnen klachten ontstaan zoals hik en een ileus (uw darmen werken dan niet goed meer of zitten dicht). Uw arts kan dan metoclopramide voorschrijven.

            Werking en effect
            Metoclopramide werkt tegen misselijkheid en stimuleert de maag en darmen. Op die manier kan het helpen bij een dichtzittende darm.

            Hoe metoclopramide precies werkt bij hik, is niet bekend.

            Lees meer over Klachten in de laatste levensfase

          • Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

            De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:

            Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

            • Slaperigheid

            Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

            • Diarree

            • Zwak gevoel

            • Bewegingsstoornissen, soms met minder goed zien. De bijwerkingen kunnen lijken op de verschijnselen van de ziekte van Parkinson: stijve spieren, beven, moeite met lopen of praten, rusteloosheid en plotselinge spiertrekkingen. Waarschuw bij deze verschijnselen uw arts. Ouderen, mensen met de ziekte van Parkinson en mensen die al bewegingsstoornissen hebben zijn extra gevoelig voor deze bijwerking. Overleg met uw arts als u de ziekte van Parkinson heeft. Misschien kan de arts een ander medicijn voorschrijven.

              Als u dit medicijn langdurig gebruikt, kunt u zeer zelden een ander soort bewegingsstoornissen krijgen die lijken op tics. Zoals vreemde bewegingen van tong en mond, zoals smakken, zuigen of kauwen, en vreemde gezichtsuitdrukkingen. Verder buigen en strekken van vingers en tenen, zwaai- en draaibewegingen van schouders en bekken. Soms ziet u hierbij ook minder goed of gaan de ogen krampachtig bewegen. Als u dit medicijn langdurig gebruikt, is de kans op deze bijwerkingen groter. U mag dit medicijn daarom maximaal 5 dagen achter elkaar gebruiken. Waarschuw uw arts als u last krijgt van deze tics.

            • Stemmingsveranderingen, zoals depressie.

              Als u dit merkt neem dan contact op met uw arts.

            Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

            • Borstvorming bij mannen en opzwellen van de melkklieren bij vrouwen. Ook kan er melk uit de borsten vloeien en kan de menstruatie ontregeld raken.

              Deze verschijnselen verdwijnen weer binnen enkele dagen nadat u met metoclopramide bent gestopt.

            • Overgevoeligheid. Dit kunt u merken aan huiduitslag, jeuk of galbulten.

              Zeer zelden ontstaat een ernstige overgevoeligheid met benauwdheid of een opgezet gezicht, tong, lippen en keel. Stop dan het gebruik en waarschuw direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst. Blijkt u inderdaad overgevoelig te zijn voor dit medicijn, meld dat dan altijd aan uw apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

            • Verwardheid, waanbeelden en sufheid

            • Epileptische aanvallen.

            • Maligne neurolepticasyndroom. Dit is te merken aan onverklaarbare koorts, zeer stijve spieren, sufheid, hartkloppingen en ernstig zweten.

              Neem bij deze verschijnselen onmiddellijk contact op met uw arts.

            • Hartritmestoornissen. U merkt dit soms alleen aan plotselinge duizelingen of als u even wegraakt. Dit is vooral van belang voor mensen met een hartritmestoornis, namelijk het verlengde QT-interval. Mensen met de erfelijke hartaandoening Brugada-syndroom, hebben meer kans op hartritmestoornissen. 

              Gebruik dit medicijn NIET als u deze aangeboren hartritmestoornis of erfelijke hartaandoening heeft. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn. Als u dit medicijn toch moet gebruiken, zal uw arts uw hart extra controleren.


            Neem contact op met uw apotheker of arts als u te veel last heeft van deze of andere bijwerkingen waar u zich zorgen over maakt.


            Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

            • Regelmatig: bij meer dan 30 op de 100 mensen
              Soms: bij 10 tot 30 op de 100 mensen
              Zelden: bij 1 tot 10 op de 100 mensen
              Zeer zelden: bij minder dan 1 op de 100 mensen

              • Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.

                Wanneer?

                Misselijkheid en braken

                • Tabletten en drank: het beste kunt u vaste tijdstippen kiezen, dan vergeet u minder snel een dosis. Bijvoorbeeld bij het eten.
                • Zetpillen: breng de zetpil het liefst na de ontlasting in, om te voorkomen dat u de zetpil te snel verliest.

                Migraine
                Neem metoclopramide meteen bij de eerste verschijnselen van een migraineaanval. U kunt het samen met een pijnstiller innemen. In de Migrafin poeders zit behalve metoclopramide ook de pijnstiller acetylsalicylzuur.
                Bent u al misselijk, gebruik dan de zetpil in plaats van een tablet en neem een kwartier tot een half uur later de pijnstiller.

                Hoelang?

                • Misselijkheid en braken: neem contact op met uw arts als u na 1 of 2 dagen gebruik nog geen verbetering merkt. Gebruik metoclopramide alleen langer dan 5 dagen achter elkaar op advies van uw arts. Gebruikt u het langer dan 5 dagen? Dan heeft u meer kans op ernstige bijwerkingen, zoals bewegingsstoornissen.
                • Misselijkheid en overgeven tijdens de zwangerschap: stop met dit medicijn wanneer u niet meer zo misselijk bent. Gebruik het niet langer dan uw arts heeft aangegeven. Meestal is dat niet meer dan 5 dagen.
                • Migraine: gebruik dit medicijn alleen tijdens een migraineaanval. Raadpleeg uw arts als u meerdere keren per week last van hoofdpijn heeft, of als u vaker dan 2 keer per maand een migraine-aanval heeft. U kunt dan misschien beter een medicijn gebruiken dat migraineaanvallen voorkomt.

                • Injectie
                  Dit medicijn wordt door de arts of een verpleegkundige toegediend. Bent u de afspraak vergeten? Neem dan zo snel mogelijk contact op met de arts of verpleegkundige voor een nieuwe afspraak.

                  Tabletten, drank en zetpillen
                  Het heeft geen zin een vergeten dosis alsnog te gebruiken. Sla de vergeten dosis over en ga verder met uw normale schema.

                  • autorijden?
                    Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Wilt u weten of u met dit medicijn mag autorijden? Beantwoord dan de vragen in het schema hieronder.

                    metoclopramide.JPG

                    Voor meer algemene informatie kunt u het thema 'Medicijnen in het verkeer' lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.

                    alcohol drinken?
                    Alcohol versterkt het versuffende effect van dit middel. Ook als u hier niets meer van merkt omdat u gewend bent geraakt aan dit middel, kunt u door het gebruik van alcohol erg suf worden. Beperk daarom het gebruik van alcohol en drink het liever niet.

                    alles eten?
                    Bij dit medicijn mag u alles eten.

                    • Dit middel heeft wisselwerkingen met andere medicijnen.

                      In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

                      De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

                      • Medicijnen die het reactievermogen verminderen. Bij deze medicijnen is meestal op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op bijvoorbeeld de rijvaardigheid versterken elkaar. Rijd geen auto als u twee of meer van dergelijke medicijnen gebruikt.
                      • Medicijnen tegen depressie, namelijk fluoxetine en paroxetine. Deze medicijnen kunnen de bijwerkingen van metoclopramide versterken, waardoor bewegingsstoornissen kunnen optreden. U kunt dan last krijgen van stijve spieren, beven, moeite met lopen of praten, rusteloosheid en plotselinge spiertrekkingen. Raadpleeg uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander medicijn. Als dat niet mogelijk is, waarschuw dan uw arts als u deze verschijnselen merkt.
                      • Medicijnen tegen de ziekte van Parkinson en metoclopramide gaan elkaars werking tegen. Als u toch last houdt van misselijkheid, of als u meer last krijgt van stijfheid, komt dit misschien door de combinatie van medicijnen .Overleg met uw arts. De arts kan misschien een ander medicijn tegen misselijkheid kiezen dat deze wisselwerking minder heeft (bijvoorbeeld domperidon).
                        Als u toch metoclopramide moet gebruiken, zal uw arts dit zo kort mogelijk voorschrijven en in een lage sterkte.
                      • Atovaquon, een medicijn tegen malaria en sommige andere infecties. De werkzaamheid van atovaquon kan verminderen als u ook metoclopramide gebruikt. Gebruikt u beide medicijnen al? Vraag uw arts of apotheker om advies. Mogelijk schrijft de arts een ander medicijn voor tegen misselijkheid of verhoogt tijdelijk de dosering van atovaquon.

                      Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

                      • Zwangerschap

                        Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken vlak voor de bevalling. Er is dan namelijk een kleine kans dat de baby na de geboorte last heeft van bewegingsstoornissen, zoals trillen.

                        Tijdens de rest van de zwangerschap kunt u dit medicijn veilig gebruiken. Het wordt al jarenlang gebruikt door zwangere vrouwen, zonder problemen voor de baby.

                        Borstvoeding

                        U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Dit medicijn komt in een kleine hoeveelheid in de moedermelk. Dit is niet schadelijk voor de baby. Ook neemt de hoeveelheid moedermelk door dit medicijn toe.

                         

                         

                        Gebruikt u medicijnen op recept of die u zonder recept koopt? Wilt u helpen om de kennis over medicijngebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding te vergroten? Meld dan uw ervaring bij Moeders van Morgen.

                        • Nieren

                          Werken uw nier minder goed of dialyseert u? Overleg dan met uw apotheker. Het kan zijn dat uw arts de dosering van metoclopramide aanpast of een ander medicijn voor u kiest.

                          Lever

                          Heeft u levercirrose? U mag dit medicijn gebruiken, zoals uw arts heeft voorgeschreven. Het kan zijn dat uw dosering aangepast moet worden. Over het gebruik van dit medicijn bij levercirrose is nog weinig bekend. Bij de (weinige) mensen met levercirrose die dit medicijn gebruikten, zijn tot nu toe nog geen veranderingen gezien in de werking van de lever, en in de werking en bijwerkingen van dit medicijn.

                          Voor meer algemene informatie kunt u het thema “Verminderde nierfunctie en medicijnen”  lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de invloed van een verminderde nierfunctie is op uw medicijnen. En leest u hoe uw apotheker u kan helpen bij veilig medicijngebruik als uw nieren niet goed werken.

                          • U kunt u op elk moment in één keer met het gebruik van dit middel stoppen.

                            • De werkzame stof metoclopramide zit in de volgende producten:
                              Primperan
                              Metoclopramide
                              Migrafin

                              De officiële bijsluiter van de verschillende producten van metoclopramide vindt u op: Geneesmiddeleninformatiebank van het CBG.

                              • Ja, u heeft een recept nodig.

                                Metoclopramide is sinds 1964 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Primperan en als het merkloze Metoclopramide. Het is te verkrijgen in tabletten, drank en injectievloeistof.

                                Metoclopramide in zetpillen is niet te verkrijgen in Nederland. De apotheker kan het laten maken in een ziekenhuisapotheek of andere grootschalige apotheek.

                                Metoclopramide wordt ook gebruikt in combinatie met de pijnstiller acetylsalicylzuur, onder de merknaam Migrafin.

                                Wilt u meer weten over de prijs en vergoeding van uw medicijn? Lees dan verder in het thema: Medicijnprijzen en vergoedingen.

                                Laatst bijgewerkt op 16-08-2024

                                Disclaimer

                                Deze tekst is opgesteld door het Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. Deze tekst is gebaseerd op de bijsluiter van het beschreven medicijn en op andere, wetenschappelijke bronnen. Zoals medische richtlijnen, standaarden en literatuur. Bent u benieuwd hoe het apotheek.nl-team dit doet? Bekijk dan de video. Hoewel bij het opstellen van de tekst uiterste zorgvuldigheid is betracht, is de KNMP niet aansprakelijk voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige onjuistheid in deze tekst. De officiële bijsluiter van dit medicijn vindt u bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op: www.cbg-meb.nl.

                                Vond u deze informatie nuttig?

                                Vind een apotheek

                                Wilt u meer weten, of heeft u een vraag over uw eigen situatie? Dan raden wij u aan naar uw eigen apotheek te gaan. Uw eigen apotheker is op de hoogte van uw persoonlijke omstandigheden en kan u uitgebreid begeleiden bij uw medicijngebruik. Bent u niet in de buurt van uw eigen apotheek, dan kunt u hier ook andere apotheken vinden.
                                Vind een apotheek blob

                                Vraag het de webapotheker

                                Vraag het de webapotheker

                                Vraag het de webapotheker

                                Het beste advies krijgt u bij uw eigen apotheek. Daar ontvangt u de zorg en begeleiding die is afgestemd op uw persoonlijke situatie. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan kunt u een vraag stellen aan de webapotheker. Een team van apothekers beantwoordt uw vraag in principe binnen enkele werkdagen.
                                Vraag het de webapotheker

                                Meldpunt medicijnen

                                Werkt uw medicijn heel goed of juist niet? Wordt uw medicijn niet vergoed? Of heeft u last van een bijwerking? Meld uw ervaring
                                Schrijf zelf over uw ervaring

                                Geen ervaringen gevonden

                                Informatie wordt bijgewerkt: